เทศบาลนครสมุทรปราการ ตั้งอยู่บนพื้นที่ ตำบลปากน้ำ อำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ มีพื้นที่รวม 7.332 ตารางกิโลเมตร มีลักษณะพื้นที่ราบลุ่มไม่มีภูเขา มีแม่น้ำเจ้าพระยาไหลผ่าน และมีลำคลองหลายสายไหลผ่านลงสู่แม่น้ำเจ้าพระยา เช่น คลองโพงพาง คลองมหาวงษ์ คลองปากน้ำ คลองบางนางเกรง เป็นต้น เทศบาลนครสมุทรปราการ ตั้งอยู่ในเขตปริมณฑล ห่างจากกรุงเทพมหานคร ประมาณ 29 กิโลเมตร (ตามแผนภูมิระยะทางฯ ของกรมทางหลวง) พื้นที่ของเทศบาลนครสมุทรปราการ เป็นที่ตั้งของส่วนราชการและหน่วยงานรัฐวิสาหกิจที่สำคัญของจังหวัดสมุทรปราการ เช่น ศาลากลางจังหวัดสมุทรปราการ, โรงพยาบาลประจำจังหวัด, โรงเรียนประจำจังหวัด, ที่ว่าการอำเภอเมืองสมุทรปราการ, ตำรวจภูธรจังหวัดสมุทรปราการ, ศาลจังหวัดสมุทรปราการ, การไฟฟ้านครหลวงเขตสมุทรปราการ, สำนักงานประปาสาขาสมุทรปราการ เป็นต้น
เขตเทศบาลนครสมุทรปราการ มีพื้นที่รวม 7.332 ตารางกิโลเมตร การใช้ที่ดินมีความหนาแน่นสูง ทั้งประเภทอุตสาหกรรม พาณิชยกรรม ที่อยู่อาศัย และพื้นที่สันทนาการ ดังนี้
1. พื้่นที่อุตสาหกรรม ประกอบด้วย โรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่กระจายตัวอยู่บนถนนสุขุมวิทเป็นส่วนใหญ่
2. พื้นที่พาณิชยกรรมและที่อยู่อาศัย กระจายตัวอยู่ตามแนวถนนสายหลักของเมือง คือ ถนนสุขุมวิท ถนนท้ายบ้าน และถนนสายลวด
3. พื้นที่สันทนาการ สถานที่พักผ่อนหย่อนใจและออกกำลังกายของประชาชน ได้แก่ สวนสุขภาพ ร.9 ถนนสุขุมวิท สนามเด็กเล่น ลานอเนกประสงค์ สวนหย่อมหัวเกาะ สวยหย่อมริมเขื่อน สวนสาธารณะป้อมปีกกา และบริเวณโดยรอบอุทยานการเรียนรู้หอชมเมือง
จำนวนครัวเรือนและประชากร
ปีงบประมาณ จำนวนครัวเรือน จำนวนประชากร (ตามข้อมูลทะเบียนราษฎร)
ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
(ข้อมูล ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2564) 20,693 ครัวเรือน 1) ชาย 23,860 คน
2) หญิง 25,240 คน รวมทั้งสิ้น 49,100 คน
ปีงบประมาณ พ.ศ. 2566
(ข้อมูล ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2565) 22,015 ครัวเรือน 1) ชาย 23,489 คน
2) หญิง 24,756 คน รวมทั้งสิ้น 48,245 คน
สังคมและชุมชน
ชุมชนในเขตเทศบาลนครสมุทรปราการ มีจำนวนทั้งหมด 31 ชุมชน ดังนี้
1. ชุมชนกองรักษาการณ์ 9. ชุมชนนาคทิมทอง 17. ชุมชนวัดชัยมงคล 25. ชุมชนสายลวดซอย 8 (หงษ์ลดารมภ์)
2. ชุมชนคลองตะเค็ดฝั่งตะวันตก 10. ชุมชนนาวีปากน้ำ 18. ชุมชนวัดในสองวิหาร 26. ชุมชนสุขุมวิทฝั่งตะวันตก (นารถสุนทร)
3. ชุมชนคลองตะเค็ดฝั่งตะวันออก 11. ชุมชนบางปิ้ง 19. ชุมชนศิริราษฎร์ศรัทธา 27. ชุมชนแสนสุข
4. ชุมชนโค้งจรเข้ 12. ชุมชนเพียรอุทิศ 20. ชุมชนศูนย์การค้าปากน้ำ 28. ชุมชนหมู่บ้านบุษบา 2
5. ชุมชนซอยโบราณ 13. ชุมชนเฟื่องฟ้า 21. ชุมชนสะพานสาม 29. ชุมชนหมู่บ้านร่มเย็น
6. ชุมชนตรอกถ่าน 14. ชุมชนร่วมสามัคคีท้ายบ้าน 22. ชุมชนสายลวดซอย 3 (เจริญกุล) 30. ชุมชนหัวน้ำวน
7. ชุมชนท้ายบ้านซอย 40 (นำผล 2) 15. ชุมชนโรงนมตรามะลิ 23. ชุมชนสายลวดซอย 4 (ภาณุรังษี) 31. ชุมชนอักษรลักษณ์ (สุเหร่า)
8. ชุมชนท้ายบ้านฝั่งตะวันตก (โรงหมู-โรงวัว) 16. ชุมชนวัดกลาง (บ้านใหม่) 24. ชุมชนสายลวดซอย 5 (เฉลิมชัย)
การศึกษา
เทศบาลนครสมุทรปราการ มีสถานศึกษาอยู่ในเขตพื้นที่รับผิดชอบ จำนวน 23 แห่ง ประกอบด้วย
1. โรงเรียนในสังกัด สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน 4 แห่ง
2. โรงเรียนในสังกัด สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาเอกชน 12 แห่ง
3. สถานศึกษาในสังกัด สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา 1 แห่ง
4. สถานศึกษาในสังกัด เทศบาลนครสมทุรปราการ 6 แห่ง
