สรุปเรื่องสถานการณ์กัญชาล่าสุด
1.คำนิยามปลดล็อกส่วนที่ไม่ใช่ช่อดอกกัญชา ไม่เป็นยาเสพติดอีกต่อไป แปลว่า ใบ กิ่ง ก้าน ลำต้น รากของกัญชา จะไม่ต้องถูกควบคุมในฐานะที่เป็นยาเสพติดอีกต่อไป ซึ่งเป็นไปตามคำนิยามตั้งแต่แรก ของคำว่ากัญชาตามอนุสัญญาเดี่ยวว่าด้วยยาเสพติดให้โทษ ค.ศ. 1961, ค.ศ. 1972 มาตรา 1 ข้อ (b) ว่า
b) “Cannabis” means the flowering of fruiting tops of the cannabis plant (excluding the seeds and leaves when not a accompanied by the tops) from which the resin has not been extracted, by whatever name they may be designated”
แปลว่า
“กัญชา หมายถึง ดอกหรือผลผลิตบนยอดของต้นกัญชา (ยกเว้นเมล็ดและใบ ที่ไม่ได้รวมเป็นองค์ประกอบของยอดกัญชา) เมื่อยังมียางกัญชารวมอยู่ด้วยโดยที่ยังไม่ถูกสกัดแยกออกมา ไม่ว่าอาจจะตั้งชื่อว่าอะไรก็ตาม”
2.ตำรับยาไทยที่ไม่ใช่ส่วนดอกของกัญชาก็ถูกปลดล็อกออกจากบัญชียาเสพติดเช่นกัน ได้แก่ ยาศุขไสยาศน์ ยาแก้นอนไม่หลับ/ไข้ผอมเหลือง โดยแพทย์แผนไทย หรือแพทย์แผนไทยประยุกต์
3. ประชาชนที่ต้องการใช้ใบกัญชามาประกอบอาหารใน “ร้านอาหาร” ทางรองเลขาธิการ อ.ย. แถลงข่าวว่าสามารถดำเนินการได้โดยทันที ไม่ต้องผ่านการฝึกอบรม ไม่ต้องขออนุญาตจาก อ.ย. แต่ต้องมาจากต้นกัญชาที่ถูกต้องตามกฎหมายเท่านั้น ซึ่งต้นกัญชาที่ถูกต้องตามกฎหมายในปัจจุบันคือ ต้นกัญชาของภาครัฐ วิสาหกิจชุมชนหรือเอกชนที่ร่วมกับรัฐ หรือเอกชนที่ร่วมกับมหาวิทยาลัยเอกชนเพื่อการวิจัย
แต่ผู้ที่ปลูกกัญชาที่ถูกต้องตามกฎหมายจะต้องไปเพิ่มวัตถุประสงค์ของตัวเองในการจำหน่ายใบกัญชาส่วนที่ไม่เป็นยาเสพติด และออกใบแจ้งตามแบบฟอร์มให้ผู้ซื้อตามที่ อ.ย.กำหนดให้ผู้ซื้อ
โดยช่วงเวลานี้ทางกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกจะพยายามจัดตลาดนัดเดือนละ 1 ครั้ง ให้วิสาหกิจชุมชนที่ถูกต้องตามกฎหมายได้พบผู้ซื้อเพื่อนำส่วนใบกัญชาและส่วนอื่นๆไปใช้ประโยชน์มากขึ้น
เพียงแต่ ในเวลานี้กระทรวงสาธารณสุขอยู่ระหว่างแก้ไขประกาศของกระทรวงสาธารณสุขฉบับเก่าที่ห้ามนำทุกส่วนของกัญชามาประกอบอาหาร น่าจะแล้วเสร็จประมาณวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2564
4.สำหรับผู้ที่ต้องการทำ “ผลิตภัณฑ์”อาหาร เสริมอาหาร เครื่องสำอางค์ หรือยา ฯลฯ จะต้องได้เลขทะเบียน อ.ย.เสียก่อน เข้าใจว่าตอนนี้อยู่ระหว่างแก้ไขประกาศของกระทรวงสาธารณสุขฉบับเก่าที่ห้ามนำทุกส่วนของกัญชามาประกอบอาหาร น่าจะประมาณวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2564
5.ส่วนดอกกัญชานั้นชัดเจนว่าทางกระทรวงสาธารณสุข จะสงวนเอาไว้สำหรับ “ทางการแพทย์” และเพื่อวิจัยเท่านั้น ดังนั้นส่วนดอกกัญชาจะมีผู้ขายได้ก็คือ คลินิก และโรงพยาบาล ดังนั้นวิสาหกิจชุมชนและผู้วิจัยที่มีกัญชาถูกต้องตามกฎหมาย จึงต้องส่งดอกและผลิตภัณฑ์จากดอกเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์หรืองานวิจัย แต่ส่วนอื่นๆจะสามารถจำหน่ายให้กลุ่มร้านอาหาร และผลิตภัณฑ์ๆได้
6. ทราบว่า โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบาล (รพ.สต.) บางแห่ง พยายามจะสร้างรูปแบบให้แต่ละครัวเรือนแปลงสภาพเป็นสมาชิกวิสาหกิจชุมชนเพื่อส่งดอกกัญชาให้ รพ.สต.บ้านละ 6 ต้น แต่ทั้งนี้ก็ยังมีข้อจำกัดของงบประมาณของ รพ.สต.แต่ละแห่ง ซึ่งความจริงแล้วรัฐควรแก้ไขกฎหมายให้เอกชนทั้งคลินิกและโรงพยาบาลและผู้ประกอบวิชาชีพตามกฎหมายสามารถทำสัญญาให้วิสาหกิจชุมชนปลูกได้ แทนที่จะรอการวิ่งเต้นจากภาครัฐอย่างเดียว
7. กฎหมายในสภา (ซึ่งไม่รู้เมื่อไหร่จะผ่าน)กำหนดให้ ผู้ที่มีใบรับรองแพทย์สามารถปลูกได้ที่บ้านตามใบสั่งของแพทย์ (อาจจะน้อยกว่าหรือมากกว่าบ้านละ 6 ต้นก็ได้) ใบสั่งของแพทย์นั้น หมายรวมถึง แพทย์แผนปัจจุบัน แพทย์แผนไทย แพทย์แผนไทยประยุกต์, แพทย์ทั้งหลายสามารถปลูกกัญชาเพื่อใช้ในสถานประกอบการของตัวเองตามวิชาชีพได้
8. การปลูกกัญชงที่มี THC ในดอกแห้งต่ำกว่า 1% ไม่ถือว่าเป็นยาเสพติดอีกต่อไป(ต้องนำไปขึ้นทะเบียนเมล็ดพันธุ์) ส่วนใครมีกัญชงที่มี CBD สูง เมื่อเป็นผลิตภัณฑ์แล้วจะต้องมี THC ต่ำกว่า 0.2% แปลว่าโรงงานสกัดในอุตสาหกรรมกลางน้ำจะสำคัญอย่างยิ่ง
จึงเรียนมาเพื่อให้ทราบโดยทั่วกัน
คณบดีสถาบันแพทย์แผนบูรณาการและเวชศาสตร์ชะลอวัย มหาวิทยาลัยรังสิต
19 กุมภาพันธ์ 2564
