สาระสำคัญของประกาศ ฉบับนี้ คือ ยกเลิกประกาศ บัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร พ.ศ. 2564 จำนวน 2 ฉบับเดิม คือฉบับลงวันที่ 31 มีนาคา 2564 และ ฉบับที่ 2 ลงวันที่ 2 มิถุนายน 2564 และ "ให้ใช้รายการยาจากสมุนไพรในบัญชีแนบท้ายประกาศนี้ เป็นยาในบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร" แทน และ "รายละเอียดของรายการยาจากสมุนไพรให้เป็นไปตามประกาศคณะอนุกรรมการ พัฒนาบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร เรื่อง คู่มือการใช้ยาในบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร"
รายการบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร
แนบท้ายประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เรื่อง บัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร พ.ศ. 2564
ลงวันที่ 25 พฤศจิกายน 2564
รายการยาจากสมุนไพรที่เป็นรายการบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพรตามประกาศฉบับนี้ หมายถึง รายการยาจากสมุนไพรสำหรับใช้ในโรงพยาบาลและสถานบริการสาธารณสุข โดยมีสรรพคุณ/ข้อบ่งใช้ เป็นไปตามที่หน่วยงานที่มีอ านาจตามกฎหมายได้อนุมัติไว้ หรือเป็นรายการยาจากสมุนไพรที่เป็นเภสัชตำรับโรงพยาบาล (รพ.) ที่ได้รับการยกเว้นตามกฎหมาย หรือเป็นไปตามโครงการที่ได้รับอนุมัติโดยคณะอนุกรรมการพัฒนาบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร ซึ่งประกอบด้วย บัญชีย่อย 3 บัญชี ได้แก่ บัญชี 1 บัญชี 2 และบัญชี 3
บัญชี 1 หมายความถึง รายการยาที่ใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหาสุขภาพ มีหลักฐานที่
สนับสนุนการใช้ตามสรรพคุณ (health benefits) หรือข้อบ่งใช้ (clinical indication) มีประสบการณ์การใช้
ในประเทศไทยอย่างเพียงพอ สามารถใช้ในสถานพยาบาล โดยแบ่งเป็น
1.1 ไม่มีเงื่อนไขการใช้
1.2 มีเงื่อนไขการใช้ เช่น คุณสมบัติของแพทย์ผู้สั่งใช้ ระดับสถานพยาบาล
บัญชี 2 หมายความถึง รายการยาที่ต้องใช้โดยแพทย์แผนไทยหรือแพทย์แผนไทยประยุกต์
หรือผู้ที่ได้รับมอบหมายจากผู้อ านวยการของสถานพยาบาลนั้นๆ โดยใช้องค์ความรู้การแพทย์แผนไทย
บัญชี 3 หมายความถึง รายการยาส าหรับโครงการพิเศษของหน่วยงานของรัฐ มีองค์ประกอบ
ต่อไปนี้
1. มีหน่วยงานรับผิดชอบทั้งโครงการและงบประมาณ
2. นำเสนอโครงการเป็นลายลักษณ์อักษร ซึ่งประกอบด้วย
2.1 บทสรุปผู้บริหาร
2.2 หลักการและเหตุผลของโครงการ รวมทั้งที่มาของการพัฒนาสูตรตำรับ (ถ้ามี)
2.3 มีวัตถุประสงค์
2.4 วิธีการดำเนินโครงการ
2.5 กำหนดระยะเวลาเริ่มต้น-สิ้นสุดโครงการชัดเจน
2.6 ต้องมีการระบุ สรรพคุณเฉพาะ (specific health benefits) หรือข้อบ่งใช้ (clinical indication) และกำหนดวิธีใช้ยา ให้ชัดเจน
2.7 แนวทางการติดตามประเมินผลการใช้ยาทั้งด้านประสิทธิผลและความปลอดภัย โดยมีการรายงาน ความปลอดภัยไปยังศูนย์เฝ้าระวังความปลอดภัยด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพ (HPVC) ในทุกรายที่พบ
2.8 มีแนวทางการติดตามความร่วมมือในการใช้ยาของผู้ป่วย
2.9 มีหนังสือแสดงความจำนงในการรับผิดชอบและสนับสนุนงบประมาณจากหน่วยงานภาครัฐ
3. ให้รายงานผลการดำเนินงานต่อคณะอนุกรรมการพัฒนาบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพรทุก 1 ปี และเมื่อสิ้นสุดโครงการโดยรายการยาจากสมุนไพรประกอบด้วย ชื่อยา รูปแบบยา และบัญชีย่อย นอกจากนั้นอาจ
ระบุเงื่อนไข และ/หรือหมายเหตุ และ/หรือความแรง ไว้ด้วย
รายการยาจากสมุนไพร 94 รายการ
ดังนี้
(1) ยาเขียวหอม รูปแบบยา
ยาผง ยาเม็ด (รพ.)
ยาผง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(2) ยาเถาวัลย์เปรียง รูปแบบยา
ยาแคปซูล (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(3) ยาเบญจกูล รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง ยาเม็ด
ยาลูกกลอน ยาแคปซูล (รพ.)
ยาชง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(4) ยาเปลือกมังคุด รูปแบบยา
ยาน้ำใส (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(5) ยาเมล็ดน้อยหน่า รูปแบบยา
ยาครีม
บัญชี 1(1.1)
(6) ยาเหลืองปิดสมุทร รูปแบบยา
ยาเม็ด ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.)
ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(7) ยาแก้ไอผสมกานพลู รูปแบบยา
ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(8) ยาแก้ไอผสมมะขามป้อมสูตรตำรับที่ 1 รูปแบบยา
ยาน้ำ (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(9) ยาแก้ไอผสมมะขามป้อมสูตรตำรับที่ 2 รูปแบบยา
ยาน้ำ (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(10) ยาแก้ไอผสมมะนาวดอง รูปแบบยา
ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(11) ยาแก้ไอพื้นบ้านอีสาน รูปแบบยา
ยาน้ำ (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(12) ยาไพล รูปแบบยา
ยาครีม
บัญชี 1(1.1)
(13) ยากระเจี๊ยบแดง รูปแบบยา
ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(14) ยากล้วย รูปแบบยา
ยาผง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(15) ยาขมิ้นชัน รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาเม็ด
ยาแคปซูล (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(16) ยาขี้ผึ้งไพลสูตรตำรับที่ 1 รูปแบบยา
ยาขี ผึ ง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(17) ยาขี้ผึ้งไพลสูตรตำรับที่ 2 รูปแบบยา
ยาขี ผึ ง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(18) ยาจันทลีลา รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง ยาเม็ด
ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.)
ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(19) ยาชุมเห็ดเทศ รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาชง
ยาแคปซูล (รพ.) ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(20) ยาตรีผลา รูปแบบยา
ยาเม็ด ยาลูกกลอน
ยาแคปซูล (รพ.) ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(21) ยาถ่ายดีเกลือฝรั่ง รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาเม็ด
บัญชี 1(1.1)
(22) ยาทิงเจอร์ทองพันชั่ง รูปแบบยา
ยาทิงเจอร์ (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(23) ยาทิงเจอร์พลู รูปแบบยา
ยาทิงเจอร์ (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(24) ยาธาตุบรรจบ รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง
ยาลูกกลอน ยาแคปซูล (รพ.)
ยาผง (รพ.) ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(25) ยาธาตุอบเชย รูปแบบยา
ยาน้ำ (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(26) ยาน้ำมันไพล รูปแบบยา
ยาน้ำมัน (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(27) ยาบัวบก รูปแบบยา
ยาครีม ยาครีม (รพ.)
ยาแคปซูล (รพ.) ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(28) ยาบำรุงโลหิต รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง ยาเม็ด
ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.)
ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(29) ยาประคบ รูปแบบยา
ยาประคบสมุนไพร (สด/แห้ง) (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(30) ยาประสะเจตพังคี รูปแบบยา ยาแคปซูล ยาผง
ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.)
ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(31) ยาประสะกะเพรา รูปแบบยา
ยาผง ยาเม็ด ยาแคปซูล (รพ.)
ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(32) ยาประสะกานพลู รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง ยาเม็ด
ยาผง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(33) ยาประสะจันทน์แดง รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง ยาเม็ด
ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.)
ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(34) ยาประสะมะแว้ง รูปแบบยา
ยาเม็ด ยาผง (รพ.)
ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(35) ยาปราบชมพูทวีป รูปแบบยา
ยาแคปซูล (รพ.) ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(36) ยาพญายอ รูปแบบยา
ยาครีม ยาโลชัน
สารละลาย (ส้าหรับป้ายปาก)
ยาโลชัน (รพ.) สารละลาย (ส้าหรับ
ป้ายปาก) (รพ.) ยาขี ผึ ง (รพ.)
ยาทิงเจอร์ (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(37) ยาพริก รูปแบบยา
ยาเจล ยาครีม (รพ.) ยาเจล (รพ.)
ยาขี ผึ ง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(38) ยาฟ้าทะลายโจร รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาเม็ด ยาลูกกลอน
ยาแคปซูล (รพ.) ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(39) ยามะขามแขก รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาเม็ด ยาชง
ยาแคปซูล (รพ.) ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(40) ยามะระขี้นก รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาชง ยาเม็ด
ยาแคปซูล (รพ.) ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(41) ยามันทธาตุ รูปแบบยา
ยาผง ยาเม็ด ยาแคปซูล (รพ.)
ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(42) ยารางจืด รูปแบบยา
ยาแคปซูล (รพ.) ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(43) ยาริดสีดวงมหากาฬ รูปแบบยา
ยาเม็ด ยาลูกกลอน
ยาแคปซูล (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(44) ยาว่านหางจระเข้ รูปแบบยา
ยาเจล ยาโลชันเตรียมสด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(45) ยาวิสัมพยาใหญ่ รูปแบบยา
ยาผง
บัญชี 1(1.1)
(46) ยาสเปรย์กระดูกไก่ดำ รูปแบบยา
ยาน้ำส้าหรับพ่นผิวหนัง
บัญชี1(1.1)
(47) ยาสารสกัดขมิ้นชัน รูปแบบยา
ยาแคปซูล
บัญชี 1(1.1)
(48) ยาสารสกัดผงฟ้าทะลายโจร รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาเม็ด
บัญชี 1(1.1)
(49) ยาผสมเพชรสังฆาตสูตรที่ 1 รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาแคปซูล (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(50) ยาผสมเพชรสังฆาตสูตรที่ 2 รูปแบบยา
ยาแคปซูล (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(51) ยาผสมโคคลานสูตรตำรับที่ 1 รูปแบบยา
ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(52) ยาผสมโคคลานสูตรตำรับที่ 2 รูปแบบยา
ยาต้ม (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(53) ยาผสมโคคลานสูตรตำรับที่ 3 รูปแบบยา
ยาต้ม (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(54) ยาหญ้าดอกขาว รูปแบบยา
ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(55) ยาหญ้าหนวดแมว รูปแบบยา
ยาชง ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(56) ยาหอมเทพจิตร รูปแบบยา
ยาผง ยาเม็ด
ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(57) ยาหอมแก้ลมวิงเวียน รูปแบบยา
ยาผง (รพ.)
ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(58) ยาหอมทิพโอสถ รูปแบบยา
ยาผง ยาเม็ด
ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(59) ยาหอมนวโกฐ รูปแบบยา
ยาผง ยาเม็ด
ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(60) ยาหอมอินทจักร์ รูปแบบยา
ยาผง ยาเม็ด
ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(61) ยาห้าราก รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง
ยาเม็ด
บัญชี 1(1.1)
(62) ยาอ ามฤควาที รูปแบบยา
ยาผง ยาลูกกลอน
ยาผง (รพ.) ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.1)
(63) ยาเลือดงาม รูปแบบยา
ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(64) ยาไฟประลัยกัลป์ รูปแบบยา ยาแคปซูล
ยาผง ยาเม็ด ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(65) ยาไฟห้ากอง รูปแบบยา
ยาผง ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(66) ยากษัยเส้น รูปแบบยา
ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(67) ยาขิง รูปแบบยา ยาแคปซูล ยาชง
ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(68) ยาธรณีสันฑะฆาต รูปแบบยา ยาแคปซูล ยาผง ยาเม็ด
ยาลูกกลอน ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(69) ยาน้ำมันสารสกัดกัญชาที่มี delta-9- tetrahydrocannabinol (THC) และ cannabidiol (CBD) ในอัตราส่วน 1:1
รูปแบบยา ยาหยดในช่องปาก หรือ เยื่อบุในช่องปาก (Oromucosal drops)
บัญชี 1 (1.2)
(70) ยาน้ำมันสารสกัดกัญชาที่มี delta-9- tetrahydrocannabinol (THC) ไม่เกิน 0.5 mg/drop
รูปแบบยา ยาหยดในช่องปาก หรือ เยื่อบุในช่องปาก (Oromucosal drops)
บัญชี 1 (1.2)
(71) ยาประสะเปราะใหญ่ รูปแบบยา
ยาผง ยาเม็ด ยาแคปซูล (รพ.)
ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(72) ยาประสะไพล รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง ยาเม็ด ยา
ลูกกลอน ยาแคปซูล (รพ.)
ยาผง (รพ.) ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(73) ยาปลูกไฟธาตุ รูปแบบยา
ยาแคปซูล (รพ.) ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(74) ยามหาจักรใหญ่ รูปแบบยา
ยาเม็ด ยาแคปซูล (รพ.)
ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(75) ยามหานิลแท่งทอง รูปแบบยา
ยาเม็ด ยาแคปซูล (รพ.)
ยาผง (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(76) ยาสตรีหลังคลอด รูปแบบยา
ยาต้ม (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(77) ยาสหัศธารา รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง ยาเม็ด
ยาลูกกลอน ยาแคปซูล (รพ.)
ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(78) ยาสารสกัดจากเถาวัลย์เปรียง รูปแบบยา
ยาแคปซูล
บัญชี 1(1.2)
(79) ยาผสมเถาวัลย์เปรียงสูตรตำรับที่ 1 รูปแบบยา
ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(80) ยาผสมเถาวัลย์เปรียงสูตรตำรับที่ 2 รูปแบบยา
ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(81) ยาหญ้าปักกิ่ง รูปแบบยา
ยาแคปซูล (รพ.) ยาชง (รพ.)
บัญชี 1(1.2)
(82) ยาแก้ลมแก้เส้น รูปแบบยา
ยาผง
บัญชี 2
(83) ยาแก้ลมอัมพฤกษ์ รูปแบบยา
ยาผง (รพ.)
บัญชี 2
(84) ยาตรีเกสรมาศ รูปแบบยา
ยาชง (รพ.)
บัญชี 2
(85) ยาตรีพิกัด รูปแบบยา
ยาแคปซูล (รพ.)
บัญชี 2
(86) ยาทำลายพระสุเมรุ รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง
บัญชี 2
(87) ยาบรรเทาริดสีดวงทวารหนัก รูปแบบยา
ยาลูกกลอน (รพ.)
บัญชี 2
(88) ยาศุขไสยาศน์ รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาผง
บัญชี 2
(89) ยาอภัยสาลี รูปแบบยา
ยาลูกกลอน ยาเม็ด
บัญชี 2
(90) ยาน้ำมันกัญชาที่ผลิตจากช่อดอก ซึ่งยามี delta-9- tetrahydrocannabinol (THC) 2.0 mg/ml
รูปแบบยา ยาหยดในช่องปาก หรือ เยื่อบุในช่องปาก (Oromucosal drops)
บัญชี3
(91) ยาน้ำมันกัญชาที่ผลิตจากราก ลำต้น กิ่ง ก้าน ใบ ดอก และเมล็ด
รูปแบบยา ยาหยดในช่องปาก หรือ เยื่อบุในช่องปาก (Oromucosal drops)
บัญชี 3
(92) ยาน้ำมันสารสกัดกัญชาที่มี cannabidiol (CBD) 100 mg/ml และมี delta-9-tetrahydrocannabinol (THC)
ในอัตราส่วนที่ CBD:THC มากกว่าหรือเท่ากับ 20:1
รูปแบบยา ยาหยดในช่องปาก หรือ เยื่อบุในช่องปาก (Oromucosal drops)
บัญชี3
(93) ยาสารสกัดจากฟ้าทะลายโจร
รูปแบบยา ยาแคปซูล ยาเม็ด
ไม่ระบุบัญชี
(94) ยาจากผงฟ้าทะลายโจร รูปแบบยา
ยาแคปซูล ยาเม็ด
ไม่ระบุบัญชี
