22 มิถุนายน 2565 ที่โรงแรมแกรนด์ริชมอนด์ จ.นนทบุรี นายแพทย์ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ พร้อมด้วย นายแพทย์พิเชฐ บัญญัติ รองอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และคณะผู้บริหารกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ แถลงข่าวการพัฒนาชุดตรวจกัญชา Test Kann (เทส กัญ)
นายแพทย์ศุภกิจ กล่าวถึงประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ระบุชื่อยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 พ.ศ.2565 ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 9 มิถุนายน 2565 ที่ผ่านมา ทำให้ทุกส่วนของกัญชา กัญชง ไม่เป็นยาเสพติด ยกเว้นสารสกัดที่มีสาร THC เกิน 0.2% โดยน้ำหนักที่ยังคงเป็นยาเสพติด
เกี่ยวกับเรื่องนี้ ท่านรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (นายอนุทิน ชาญวีรกูล) ได้ให้นโยบายพืชกัญชากัญชงเสรี เพื่อการแพทย์และสุขภาพ ไม่ใช่เพื่อการมึนเมาหรือสันทนาการ รวมทั้งแนวทางการตรวจวัดปริมาณสาร THC ที่สกัดจากกัญชาไม่เกิน 0.2% เพื่อสร้างความมั่นใจ จึงมอบหมายให้กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ผลิตชุดทดสอบ (Test kit) เพื่อผู้ประกอบการหรือประชาชนทั่วไปได้นำไปใช้ทดสอบสารสกัดกัญชา หรือน้ำมันกัญชาเบื้องต้น ว่ามีปริมาณสาร THC เกิน 0.2% หรือไม่ หากผลทดสอบเกิน 0.2% (ผลบวก) ต้องส่งยืนยันผลทางห้องปฏิบัติการอีกครั้ง ถ้าผลทางห้องปฏิบัติการพบสาร THC เกิน 0.2% ถือเป็นยาเสพติดให้โทษ
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ในฐานะห้องปฏิบัติอ้างอิงด้านการแพทย์และสาธารณสุขของประเทศได้สนับสนุนนโยบาย ของกระทรวงสาธารณสุข เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงการใช้กัญชากัญชงทางการแพทย์ได้อย่างปลอดภัยและพัฒนาขีดความสามารถห้องปฏิบัติการในการตรวจพิสูจน์พืชกัญชากัญชง และการควบคุมคุณภาพผลิตภัณฑ์จากกัญชากัญชง ทั้งการตรวจเอกลักษณ์และปริมาณสารสำคัญในพืชกัญชา ช่อดอก สารสกัดกัญชา ยาน้ำมันกัญชาหยอดใต้ลิ้น อาหารและเครื่องสำอางที่มีส่วนประกอบของกัญชากัญชง การตรวจวิเคราะห์กัญชาในพลาสมา รวมทั้งการพัฒนาชุดทดสอบกัญชา เป็นต้น
นายแพทย์ศุภกิจ กล่าวต่อว่า สำหรับการพัฒนาชุดตรวจกัญชา Test Kann (เทส กัญ) สามารถตรวจสารเตตราไฮโดร แคนาบินอล (Tetrahydrocannabinol) หรือ THC ในสารสกัดกัญชาและน้ำมันกัญชา ลักษณะการตรวจเป็นชุดทดสอบเบื้องต้น โดยใช้เทคนิคอิมมูโนโครมาโทกราฟิ (Immunochromatography) หรือ IC ซึ่งอาศัยหลักการจับกันระหว่างแอนติบอดี้และแอนติเจนแบบแข่งขัน (Competitive immunoassay)
จุดเด่น
- วิธีใช้สะดวก รวดเร็ว ทราบผลภายใน 15 นาที
- มีประสิทธิภาพดีพอ จะใช้งานในภาคสนามได้
- มีความไวในการตรวจวัดสาร THC ที่ความเข้มข้น 2 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร (mg/ml) (0.2%) ผลการทดสอบจะต้องปรากฏแถบสีม่วงที่บริเวณตำแหน่ง C ทุกครั้ง จึงสามารถอ่านผลได้ สำหรับการแปลผล
วิธีอ่านผล
ผลบวก: ปรากฏแถบสีม่วงแดงเพียง 1 ขีด บริเวณตำแหน่ง C ที่ตลับชุดทดสอบ แสดงว่ามี THC ในตัวอย่างที่ทดสอบเกิน 0.2%
ผลลบ: ปรากฎแถบสีม่วงแดง 2 ขีด บริเวณตำแหน่ง C และ T ที่ตลับชุดทดสอบ (โดยความเข้มสีที่ตำแหน่ง T อาจจะเข้มหรือจางกว่าตำแหน่ง C ก็ได้) แสดงว่ามี THC ในตัวอย่างที่ทดสอบไม่เกิน 0.2%
ในระยะแรกนี้จะแจกจ่ายฟรีให้กับผู้ที่เกี่ยวข้องที่เหมาะสม จำนวน 15,000 ชุด
ข้อจำกัดการตรวจด้วย เทส กัญ
- ชุดตรวจดังกล่าวเป็นการตรวจเบื้องต้น (Screening test) เท่านั้น
- ใช้ตรวจ THC ในอาหาร หรือเครื่องดื่มไม่ได้
- ไม่สามารถนำผลไปดำเนินการทางคดีได้
สำหรับราคาเทสละไม่เกิน 100 บาท แต่ว่ากรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ไม่สามารถผลิตเพื่อจำหน่ายได้ โดยจะถ่ายทอดองค์ความรู้เทคโนโลยีการผลิตให้กับเอกชนที่สนใจ เพื่อผลิตจำหน่ายเชิงพาณิชย์
