ข้อมูลบริการสุขภาพของไทย

การประเมินผู้บาดเจ็บรอบแรก (Primary Survey) ในที่เกิดเหตุ เจ้าหน้าที่กู้ภัยจะแค่ประเมิน ABC เบื้องต้น หากเป็นเคส Trauma ก็จะประเมิน X รวมเข้าไปด้วย ในการประเมินรอบนี้ ล่ามอาจยังจัได้ยินศัพท์ที่เกี่ยวกับกายวิภาคศาสตร์อยู่บ้าง และอาจจะได้ยินเยอะหน่อยในการประเมินที่สอง (Secondary Survey) ดังนั้น ล่ามเตรียมศัพท์ด้านกายวิภาคและ สรีระวิทยาไว้เลยนะคะ และอาจได้ช่วยแปลอีกในชั้นพนักงานสอบสวนเพิ่มเติมอีกด้วย



ศัพท์กลุ่มงานกู้ชีพกู้ภัย - ฉุกเฉินที่พบเห็นได้ทั่วไป

 

 •  Pulse = อัตราการเต้นของหัวใจ

 •  BP (Blood pressure) = ความดันโลหิต

 •  O2 Sat (Oxygen Saturation) = ความอิ่มตัวของออกซิเจนในเลือด

 •  เปิด IV ( intravenous) = การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ

 •  ผล CT brain (Computerized Tomography brain) = ผลการเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง

 •  Extern = นักศึกษาแพทย์ ชั้นปีที่ 6 นักศึกษาแพทย์ที่กำลังเรียนปีการศึกษาสุดท้ายของหลักสูตรการเรียนการสอนแพทย์ขั้นต้น มักจะถูกเรียกว่า “หมอ” เพราะต้องลงมือปฏิบัติกับคนไข้จริง ต้องทำหน้าที่ให้ได้เหมือนหมอทุกอย่าง แต่จะไม่สามารถสั่งการเองได้โดยตรง จะต้องอยู่ในความควบคุมของอาจารย์แพทย์ แพทย์ประจำบ้าน หรือแพทย์ใช้ทุนอย่างเข้มงวด

 

Arrest = ภาวะหัวใจหยุดเต้น ทำให้ไม่มีการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงร่างกายส่วนต่าง ๆ โดยเฉพาะสมองทำให้ผู้ป่วยมีอาการหมดสติ ซึ่งหากพบผู้ป่วยมีอาการดังกล่าว ควรรีบทำการกดหน้าอกช่วยฟื้นคืนชีพทันที

 

 •  CPR (CARDIO-PULMONARY RESUSCITATION) = การช่วยฟื้นคืนชีพ โดยการปั๊มหัวใจ

 •  Resuscitation Room = ห้องกู้ชีพ

 •  EMT (Emergency Medical Technician) = พนักงานฉุกเฉินการแพทย์ สามารถกู้ชีพขั้นต้น และขับแอมบูแลนซ์ได้

 •  ET-Tube (Endotracheal tubes) = ท่อช่วยหายใจ

 •  Tension pneumothorax = ภาวะลมรั่วในปอดฉับพลันจนความดันโลหิตต่ำลง มีความจำเป็นต้องใช้เข็มขนาดใหญ่เจาะระบายลมออก และใส่สายระบายทรวงอก เพื่อให้ลมได้ระบายออกไป

 •  Trauma = การบาดเจ็บ

 •  Primary Survey = การตรวจประเมินค้นหาภาวะที่คุกคามต่อขีวิต

 •  Case Advance : คนไข้ที่ต้องได้รับการปฎิบัติการกู้ชีพฉุกเฉินขั้นสูง

 •  Case Basic : คนไข้ที่ต้องได้รับการปฎิบัติการกู้ชีพฉุกเฉินขั้นพื้นฐาน

 •  Dyspepsia : โรคกระเพาะอาหาร

 •  Ruptured Abdominal Aortic Aneurysm : ภาวะหลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพองในช่องท้องแตก

 •  Discharge : อนุญาตให้คนไข้กลับบ้าน

 •  Round Ward : ตรวจคนไข้ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล

 •  Admit : การรักษาแบบผู้ป่วยใน ต้องนอนค้างในโรงพยาบาล

 •  EKG Sinus Rhythm = คลื่นไฟฟ้าหัวใจเต้นปกติ Normal Sinus Rhythm เป็นจังหวะการเต้นของหัวใจในภาวะปกติ อัตรา 60 – 100 ครั้ง/นาที จังหวะสม่ำเสมอ

 •  Cath Lab = การสวนหัวใจ เป็นการใช้สายสวนขนาดเล็ก ใส่เข้าในหลอดเลือดแดงเพื่อฉีดสีดูความผิดปกติของเส้นเลือดหัวใจ ซึ่งจะช่วยให้แพทย์สามารถตรวจวินิจฉัย และรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจได้อย่างแม่นยำ

 •  EKG เป็น VT มี Pulse = คลื่นไฟฟ้าหัวใจที่เกิดจากหัวใจห้องล่างเต้นเร็วผิดปกติ หัวใจเต้นเร็วที่เกิดในหัวใจห้องล่าง (Ventricular Tachycardia) เมื่อหัวใจห้องล่างเต้นเร็วมากก็อาจทำให้ไม่สามารถสูบฉีดไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกายได้ ทำให้ความดันโลหิตลดลง การรู้สึกตัวลดลง เจ็บหน้าอก เป็นต้น

 •  Synchronized Cardioversion = การช็อกไฟฟ้าหัวใจ เป็นวิธีการรักษาภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะในผู้ป่วยที่ยังมีชีพจร และมีภาวะคุกคามต่อชีวิต เช่น ความดันโลหิตต่ำ ความดันโลหิตลดลง การรู้สึกตัวลดลง เจ็บหน้าอก เป็นต้น

 •  Load IV = การให้สารน้ำปริมาณมากทางหลอดเลือดดำอย่างรวดเร็ว

 •  Monitor = การเฝ้าระวังอาการเปลี่ยนแปลงของผู้ป่วย

 •  Maintain Airways = ดูแลระบบทางเดินหายใจเป็นพื้นฐานเบื้องต้นที่สำคัญในการช่วยการหายใจของผู้ป่วย เพราะถ้าเปิดทางเดินหายใจได้ช้าหรือช่วยหายใจไม่ได้ ทำให้สมองขาดออกซิเจน ก็จะมีผลเสียต่อสมองแบบถาวร หรือทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้

 •  5th Intercostal space anterior to midaxillary line = ช่องซี่โครงที่ 5 บริเวณแนวหน้าต่อรักแร้ เป็นบริเวณที่ผนังทรวงอกบาง ช่องระหว่างกระดูกซี่โครงกว้าง และอยู่ห่างจากอวัยวะที่สำคัญ เป็นตำแหน่งที่ใช้ในการเจาะระบายลมในภาวะ Tension pneumothorax

 •  Heart Rate = อัตราการเต้นของหัวใจ ปกติอัตราการเต้นจะอยู่ที่ 60-100 ครั้งต่อนาที ถ้าสูงกว่า 100 ครั้งต่อนาทีขึ้นไป ถือว่าหัวใจเต้นเร็วกว่าปกติ อาจเกิดได้จากหลายปัจจัย เช่น การเคลื่อนไหวของร่างกาย เล่นกีฬา ความตื่นเต้น ความเครียด หรือความวิตกกังวล

 

 

ศัพท์การแพทย์สำหรับงานกู้ชีพ-กู้ภัย ตอนที่ 2
 

 •  Oropharyngeal airway (mouth gag), (airway) = อุปกรณ์เปิดทางเดินหายใจ

 •  Suction = เครื่องดูดเสมหะ

 •  Stethoscope = หูฟัง

 •  Blood pressure (BP.) = ความดันโลหิต

 •  Splint = การดาม

 •  Stop bleed = ห้ามเลือด

 •  Glucometer =เครื่องวัดค่าน้ำตาลในกระแสเลือด

 •  Elastic Bandage (EB.) = ผ้าพันชนิดยืด

 •  Defibrillator = เครื่องกระตุกหัวใจ

 •  cervical collar = ปลอกคอ

 •  Pulse Oximeter = เครื่องวัดค่าความอิ่มตัวของ O2 ในกระแสเลือด

 •  Treatment = การรักษา

 •  Diagnosis = การวินิจฉัย

 •  Vital sign = สัญญาณชีพ

 •  Temperature = อุณหภูมิ

 •  Pulse = ชีพจร

 •  Respiration = การหายใจ

 •  Blood pressure = ความดันโลหิต

 •  Observe = สังเกตอาการ

 •  Tepid sponge = เช็ดตัวลดไข้

 •  Transfer = การย้ายผู้ป่วย

 •  Discharge = การจำหน่ายผู้ป่วย

 •  Sphygmomanometer = เครื่องวัดความดันโลหิต

 •  Needle = เข็ม

 •  Syringe = กระบอกฉีดยา

 •  Intravenous Fluid (IV. Fluid) = สารน้ำ (น้ำเกลือ)

 •  Medicut = เข็มแทงน้ำเกลือ

 •  I.V. set = ชุดให้สารน้ำ

 •  Extension = สายต่อชุดให้น้ำเกลือ

 •  3-way = ข้อต่อ 3 ทาง

 •  Tourniquet = สายยางรัดแขน

 •  Gauze = ผ้าก๊อซ

 •  Dressing = การทำแผล

 •  Top gauze = ผ้าก๊อซหุ้มสำลี (ใช้พันแผลขนาดใหญ่)

 •  Micropore = พลาสเตอร์ปิดแผลชนิดกระดาษ

 •  Transpore = พลาสเตอร์ปิดแผลชนิดพลาสติก

 •  Ambubag = ลูกยางบีบช่วยการหายใจ

 •  Abnormal = ผิดปกติ

 •  Abortion = การแท้ง

 •  Artery = เส้นเลือดแดง

 •  Vein = เส้นเลือดดำ

 •  B.P. drop = ความดันเลือดต่ำ

 •  Brain = สมอง

 •  Chills = หนาวสั่นจากไข้สูง

 •  Coma = ภาวะหมดสติ ไม่รู้สึกตัว

 •  Complication = โรคแทรกซ้อน

 •  Cyanosis = อาการเขียวจากการขาดออกซิเจน

 •  Secretion = สารคัดหลั่ง

 •  Edema = บวม

 •  Electrodiogram (EKG) = เครื่องวัดคลื่นไฟฟ้าหัวใจ

 •  Expire = หมดอายุ

 •  Infection = การติดเชื้อ

 •  Jerk = เคาะเข่า

 •  Nausea = คลื่นไส

 •  Nipple = หัวนม

 •  Pain = ความปวด

 •  Pale = ซีด

 •  Paralysis (Paralite) = อัมพาต

 •  Rupture = การแตก

 •  Sick = ป่วย

 •  Side effect = ผลข้างเคียง

 •  Sputum = เสมหะ

 •  Stat = ทันที

 •  Stomach = กระเพาะอาหาร

 •  Stress = เครียด

 •  Therapy = การรักษา

 •  Unconscious = ไม่รู้สึกตัว

 •  Urine = ปัสสาวะ

 •  Urine analysis = การเก็บปัสสาวะส่งตรวจ

 •  Vomit = อาเจียน

 •  Wound = แผล

 •  Surgery = ศัลยกรรม

 •  Medication = การรักษาด้วยยา

 •  Pediatric = กุมารเวชกรรม

 •  Obstetric = สูติกรรม

 •  Gynecology = นรีเวชกรรม

 •  Orthopedic = กระดูกและข้อ

 •  Hemodialysis = ห้องล้างไต

 •  Physical therapy = แผนกกายภาพบำบัด

 •  Pharmacy = ห้องจ่ายยา

 •  Emergency room = ห้องฉุกเฉิน

 •  Intensive care unit (I.C.U) = แผนกผู้ป่วยหนัก

 •  Operating room (O.R) = ห้องผ่าตัด

 •  Anesthesia (Anes) = แผนกดมยา

 •  Recovery room (R.R.) = ห้องพักฟื้น

 •  Labour room (L.R) = ห้องคลอด

 •  Ward = ตึกผู้ป่วย

 •  Mask = ผ้าปิดปากและจมูก

 

 

ศัพท์การแพทย์สำหรับงานกู้ชีพ-กู้ภัย ตอนที่ 3