สถานการณ์ฝุ่น PM 2.5 อยู่ในระดับเริ่มวิกฤต คุกคามสุขภาพประชาชน คาดการณ์คุณภาพอากาศช่วง 1-2 วันข้างหน้า ปริมาณฝุ่นมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นหลายพื้นที่ “หมอชลน่าน” ห่วงประชาชน โดยเฉพาะจราจร วินมอเตอร์ไซค์ ไรเดอร์ แรงงานก่อสร้างที่ต้องทำงานกลางแจ้ง เสี่ยงกระทบสูงสุด สั่งหน่วยงานสาธารณสุขในพื้นที่เตรียมพร้อมสำรองหน้ากากอนามัย/N95 ล่าสุดพิษณุโลก นนทบุรี สมุทรสาคร เปิดศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินด้านการแพทย์และสาธารณสุข กรณีฝุ่น PM 2.5 แล้ว ขณะที่กรมอนามัย- กรมควบคุมโรค เร่งสื่อสารความเสี่ยงวิธีป้องกันตนเองจากฝุ่นพิษ หลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้ง สวมหน้ากากอนามัยถ้าจำเป็นต้องออกจากบ้าน
จากการคาดการณ์คุณภาพอากาศในช่วง 1-2 วันข้างหน้า ปริมาณฝุ่นละอองมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นหลายพื้นที่ โดยล่าสุดมี 28 จังหวัดที่ค่าฝุ่น PM 2.5 เกินมาตรฐาน อยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ได้สั่งการให้หน่วยงานสาธารณสุขทุกจังหวัดเตรียมพร้อมรับมือวิกฤตสุขภาพของประชาชน โดยจังหวัดที่มีความเสี่ยงสูงให้เตรียมสำรองหน้ากากอนามัย หน้ากากชนิด N 95 ไว้ให้พร้อมหากมีความจำเป็นที่จะต้องแจกจ่ายให้กับประชาชน โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง 4 กลุ่มโรค ได้แก่ โรคหัวใจและหลอดเลือด, โรคระบบทางเดินหายใจ, โรคเยื่อบุตาอักเสบ และโรคผิวหนัง
นางสาวตรีชฎา ศรีธาดา โฆษกกระทรวงสาธารณสุขฝ่ายการเมือง เปิดเผยว่า ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน หรือ PM2.5 เป็นภัยสิ่งแวดล้อมที่คุกคามสุขภาพของประชาชน หากได้รับเข้าสู่ร่างกายอาจทำให้เกิดอาการเจ็บป่วยหรือป่วยเรื้อรังได้ โดยเฉพาะผู้ที่ร่างกายอ่อนแอหรือมีโรคประจำตัว เช่น โรคระบบทางเดินหายใจ หอบหืด เด็กเล็ก ผู้สูงอายุและหญิงตั้งครรภ์ ทั้งนี้ นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข มีความห่วงใยพี่น้องประชาชน โดยเฉพาะกลุ่มที่ต้องทำงานกลางแจ้ง เช่น ตำรวจจราจร วินมอเตอร์ไซค์ ไรเดอร์ และแรงงานก่อสร้าง ซึ่งต้องทำงานท่ามกลางฝุ่นและความร้อนตลอดทั้งวัน จะมีความเสี่ยงสูงมาก แนะนำให้สวมหน้ากากป้องกันฝุ่น และหากมีอาการผิดปกติให้รีบพบแพทย์ ส่วนผู้มีโรคประจำตัว ควรเตรียมยาและอุปกรณ์ที่จำเป็นให้พร้อม สำหรับสถานที่ที่มีกลุ่มเสี่ยง เช่น สถานศึกษา สถานดูแลผู้สูงอายุ ควรจัดทำห้องปลอดฝุ่นเพื่อเป็นที่พักในช่วงค่าฝุ่นสูง และเฝ้าระวังสุขภาพกลุ่มเสี่ยงเป็นพิเศษ พร้อมกันนี้ ได้สั่งการให้หน่วยงานในสังกัด อาทิ กรมอนามัย กรมควบคุมโรค เร่งสื่อสารความเสี่ยงกับประชาชนอย่างต่อเนื่อง เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพที่รุนแรงขึ้น
ด้าน พญ.อัจฉรา นิธิอภิญญาสกุล รักษาราชการแทนอธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ได้มอบหมายให้กองประเมินผลกระทบทางสุขภาพจัดทำข้อมูลความรอบรู้สุขภาพเรื่อง PM 2.5 สื่อสารกับประชาชนอย่างเร่งด่วน โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงสูงตามนโยบายของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข โดยมีคำแนะนำการดูแลและป้องกันตนเองให้ปลอดภัยจาก PM2.5 ในเบื้องต้น ดังนี้
1.ให้อยู่ภายในอาคารบ้านเรือน หากไม่จำเป็นอย่าออกนอกบ้าน โดยเฉพาะประชาชนกลุ่มเสี่ยง
2.ปิดประตูหน้าต่างป้องกันฝุ่นเข้า หากปิดไม่ได้ให้ใช้ผ้าชุบน้ำทำเป็นม่านปิดแทน
3.หากต้องออกนอกบ้าน ให้ใช้ผ้าชุบน้ำบิดพอหมาดๆ ปิดจมูกและปาก หรือใส่หน้ากากกรองฝุ่น
4.หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายและทำงานหนัก เมื่ออยู่นอกบ้าน
5.ดื่มน้ำมาก ๆ และไม่สูบบุหรี่ ในช่วงที่มีปัญหาฝุ่นขนาดเล็ก
6.ผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง ผู้สูงอายุ หญิงตั้งครรภ์และเด็กเล็ก ต้องดูแลสุขภาพเป็นพิเศษ ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสอากาศที่มีฝุ่นละออง
7.ไม่เผาขยะ โดยเฉพาะขยะที่เป็นสารพิษ เช่น พลาสติก ยางรถยนต์ รวมทั้งขยะทั่วไป
8.ลดการใช้รถยนต์ หรือใช้เท่าที่จำเป็น เพื่อไม่ให้มลพิษจากท่อไอเสีย ทำให้คุณภาพอากาศแย่ลง
สำหรับสถานการณ์ค่าฝุ่น PM 2.5 วันนี้ (13 ธันวาคม 2566) ภาพรวมอยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ โดยจังหวัดที่มีค่าฝุ่นเฉลี่ย 24 ชั่วโมงเกินมาตรฐาน 28 จังหวัด และมี 3 จังหวัดที่เปิดศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินด้านการแพทย์และสาธารณสุข กรณีฝุ่น PM 2.5 แล้ว คือ พิษณุโลก นนทบุรี และสมุทรสาคร
