สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จเปิด รพ.เสาให้เฉลิมพระเกียรติ ฯ จ.สระบุรี เมื่อวันที่ ๒๖ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ มีรับสั่งให้ขยายโอกาสผู้ป่วยโรคเรื้อรังได้เข้าถึงบริการการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกมากขึ้น
รัฐบาลโดยนายวิทยา บุรณะศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข สนองรับสั่ง ให้กระทรวงสาธารณสุข โดยกรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก (นพ.สุพรรณ ศรีธรรมมา อธิบดีฯ) จัดตั้ง โรงพยาบาลการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสาน เมื่อวันที่ ๒๕ มกราคม พ.ศ.๒๕๕๕ และมอบหมายให้สถาบันการแพทย์แผนไทย (นพ.ปราโมทย์ เสถียรรัตน์ ผอก.)ดำเนินการ โดยได้รับการสนับสนุนอาคารหมายเลข๑กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์เดิม ถนนบำรุงเมือง แขวงคลองมหานาค เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร จากกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์(นพ.บุญชัย สมบูรณ์สุข อธิบดีฯ)เพื่อเป็นสถานที่ดำเนินการ และได้รับการสนับสนุนงบประมาณปี พ.ศ.๒๕๕๕ จากกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (นพ.สมชัย ภิญโญพรพาณิชย์ อธิบดีฯ)จำนวน ๘.๔๖ ล้านบาท (โครงการจัดตั้ง อาโรคยศาลา:ศูนย์อภิบาลผู้ป่วยโรคเรื้อรังครบวงจร) สำหรับปรับปรุงอาคารและครุภัณฑ์ รวมทั้งได้รับการสนับสนุนจากกองทุนภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย สำหรับการออกแบบอาคารและเตรียมการจัดบริการให้มีความเชื่อมโยงครบวงจรทุกศาสตร์การแพทย์ ทั้งการแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้านไทย การแพทย์แผนจีนและการแพทย์ทางเลือกอื่นๆกับการแพทย์แผนปัจจุบัน และร่วมเทิดนาม เจ้าพระยาอภัยภูเบศร เจ้าของสถานที่เดิมแห่งนี้ โดยจะเปิดให้บริการแก่ประชาชนตั้งแต่ วันที่ ๑๒ สิงหาคม ๒๕๕๖ เป็นต้นไป
วิสัยทัศน์
“เป็นองค์กรหลักด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกเพื่อการพึ่งตนเองด้านสุขภาพและสร้างเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน”
พันธกิจ
“เป็นรพ.การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสานต้นแบบ”
ยุทธศาสตร์
ยุทธศาสตร์ที่ 1 พัฒนาระบบบริการการแพทย์แผนไทย นวดไทยให้มีมาตรฐาน บูรณาการเข้าสู่ระบบสุขภาพ
ยุทธศาสตร์ที่ 2 ส่งเสริมพัฒนาการวิจัยและจัดการองค์ความรู้ด้านการแพทย์แผนไทยให้ประชาชนมีสุขภาพดี
เป้าประสงค์
๑. เป็นโรงพยาบาลชั้นนำด้านการดูแลผู้ป่วยมะเร็งด้วยการแพทย์ผสมผสาน
๒. การศึกษาวิจัยที่เกี่ยวข้องกับมะเร็ง
๓. เป็นศูนย์การเรียนรู้ด้านการบริบาลผู้ป่วยมะเร็ง