CPAP (อ่านว่า ซี-แพบ) ย่อมาจากคำว่า Continuous Positive Airway Pressure คือเครื่องอัดอากาศแรงดันบวกอย่างต่อเนื่องโดยเครื่องจะอัดอากาศแรงดันบวกให้แก่ผู้ใช้ เพื่อเปิดช่องทางเดินหายใจส่วนต้นให้กว้างขึ้น ไม่ให้ตีบแคบขณะที่เรานอนหลับ โดยตัวเครื่องจะเป่าลมผ่านท่อสายยางไปสู่จมูกผ่านทางหน้ากาก ใช้สำหรับรักษาผู้ที่มีอาการนอนกรนระดับปานกลาง (Moderate) ถึงรุนแรง (Severe) เป็นวิธีการรักษาโรคนอนกรน และหยุดหายใจขณะหลับ ที่มีประสิทธิภาพสูง แต่ผลสำเร็จในระยะยาวจะขึ้นอยู่กับการยอมรับของผู้ใช้ เพราะการใช้เครื่อง CPAP ต้องอาศัยการปรับตัวในช่วงแรก และอาจพบปัญหาขณะที่ใช้เครื่องได้ เช่น คัดจมูก ปากแห้ง คอแห้ง ลมรั่วจากหน้ากาก ลมแรงเกินไป เป็นต้น
เครื่อง CPAP จัดเป็นเครื่องมือแพทย์ ดังนั้น จึงควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำการรักษาและการเลือกใช้เครื่องมือที่เหมาะสมกับตนเอง เนื่องจากแต่ละคนมีปัญหาการนอนกรนที่แตกต่างกันจำเป็นต้องใช้แรงดันที่แตกต่างกัน
ปัญหาที่อาจพบได้บ่อยขณะที่ใช้เครื่องมีดังนี้
- คัดจมูก
- ปากแห้ง คอแห้ง
- ลมรั่วจากหน้ากาก
- ลมแรงเกินไป
เมื่อเริ่มต้นใช้เครื่องหากพบปัญหาเหล่านี้ ผู้ป่วย ไม่ควรละทิ้งเครื่อง ควรมาปรึกษาแพทย์เพื่อช่วยแก้ไข เพราะการใส่เครื่องในช่วงแรกอาจยังไม่คุ้นเคย ต้องอาศัยการปรับตัวให้ชินกับเครื่องระยะหนึ่ง แล้วจะรู้สึกดีขึ้นเมื่อ หลับได้ดีขึ้น ไม่มีนอนกรนหรือ หยุดหายใจ แล้ว
แนวทางเลี่ยงลดการนอนกรน
ศูนย์โรคการนอนหลับ (SleepCenter.mahidol.ac.th) โรงพยาบาลรามาธิบดี ให้
คำแนะนำการปฏิบัติตนทั่วไป เพื่อช่วยลด/บรรเทาอาการนอนกรน ไว้ดังนี้
- การลดน้ำหนัก ในรายที่มีน้ำหนักเกิน หรืออ้วน จะช่วยให้ โรคนอนกรน หยุดหายใจขณะหลับดีขึ้น อาการกรน น้อยลงและ นอนหลับได้ดีขึ้น การรักษาอื่นที่ได้รับได้ผลมากขึ้น
- งดดื่มแอลกอฮอล์ ช่วง 4 ชั่วโมงก่อนนอน เพราะ แอลกอฮอล์จะทำให้การนอนหลับแย่ลง และ ยังกดการหายใจทำให้ กรนมากขึ้น และโรคนอนกรน หยุดหายใจขณะหลับ จะเป็นมากขึ้น
- หลีกเลี่ยงการรับประทานยานอนหลับ เพราะยานอนหลับ กดการหายใจทำให้ กรนมากขึ้น และโรคนอนกรน หยุดหายใจขณะหลับ จะเป็นมากขึ้น หากผู้ป่วยมีนอนไม่หลับร่วมด้วยจะ ควรปรึกษาแพทย์ มากกว่า
- พยายามนอนตะแคง อาการจะน้อยกว่านอนหงาย
- หากง่วงนอนขณะขับรถควรหยุดขับ จอดข้างทางเพื่อพัก หรือเปลี่ยนคนขับ พึงระวังไว้ว่ามีอันตรายทั้งต่อตนเองและผู้อื่น ควรมีความรับผิดชอบต่อสังคมส่วนร่วม ง่วงไม่ขับ