มาฆบูชา แห่ผ้าขึ้นธาตุ นครศรีธรรมราช

Home /
น่าสนใจในไทยแลนด์ /
อัพเดต: 26.01.2566

ประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุ ณ วัดพระมหาธาตุวรวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นกิจกรรมประเพณีสำคัญที่สุดแห่งปีของจ.นครศรีธรรมราช งานที่เป็นการหลอมรวมทุกจิตใจของชาวนครศรีธรรมราชและชาวจังหวัดใกล้เคียง อย่างแท้จริง ในวาระแห่งการนมัสการองค์พระธาตุอันศักดิ์สิทธิ์คู่แผ่นดินนครศรีธรรมราชมาช้านาน

งานประเพณีมาฆบูชาแห่ผ้าขึ้นธาตุ เป็นงานประเพณีที่ได้ปฏิบัติสืบต่อกันมาตั้งแต่โบราณ แต่เดิมการแห่ผ้าขึ้นธาตุนิยมจัดปีละสองครั้ง ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือนสาม (วันมาฆบูชา) และวันขึ้น 15 ค่ำ เดือนหก (วันวิสาขบูชา) โดยนำผ้า "พระบฏ” คือ ผ้าผืนยาว (นิยมใช้สีขาว สีเหลือง สีแดง ) ไปพันรอบฐานองค์พระบรมธาตุเจดีย์ซึ่งบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ พร้อมจัดขบวนแห่กันอย่างยิ่งใหญ่

แต่ในปัจจุบันนิยมทำกันในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือนสาม (วันมาฆบูชา)

ตำนานของประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุมีอยู่ว่า ในสมัยที่พระเจ้าสามพี่น้อง คือ พระเจ้าศรีธรรมโศกราช พระเจ้าจันทรภาณุ และพระเจ้าพงษาสุระ กำลังดำเนินการสมโภชพระบรมธาตุอยู่นั้น คลื่นได้ซัดผ้าแถบยาวชิ้นหนึ่ง ซึ่งมีลายเขียนเรื่องราวพุทธประวัติ (เรียกว่า พระบฎ หรือ พระบต) ขึ้นที่ชายหาดปากพนัง ชาวบ้านจึงนำผ้าผืนนั้นไปถวายพระเจ้าศรีธรรมโศกราช พระองค์จึงรับสั่งให้ซักจนสะอาด แต่ลายเขียนพุทธประวัติก็ไม่ลบเลือน ยังคงสมบูรณ์ดีทุกประการ จึงรับสั่งให้ประกาศหาเจ้าของ จนได้ความว่าชาวพุทธกลุ่มหนึ่ง จะเดินทางไปลังกา เพื่อนำพระบฎไปถวายเป็นพุทธบูชาพระทันตธาตุ คือ พระเขี้ยวแก้ว (พระทันตธาตุเบื้องซ้าย) แต่เรือถูกมรสุมซัดแตกที่ชายฝั่งเมืองนคร มีผู้รอดชีวิต 10 คน ส่วนพระบฏถูกคลื่นซัดขึ้นฝั่งปากพนัง พระเจ้าศรีธรรมโศกราช ทรงพิจารณาเห็นว่าควรจะนำขึ้นไปห่มพระบรมธาตุเจดีย์เนื่องในโอกาสสมโภชพระบรมธาตุ เจ้าของพระบฎที่รอดชีวิตก็ยินดีด้วย จึงโปรดให้ชาวเมืองนครจัดเครื่องประโคมแห่แหนผ้าห่มโอบฐานพระบรมธาตุเจดีย์ และเป็นประเพณีที่ได้ปฏิบัติต่อเนื่องจนเป็นงานประจำเมืองมาจนถึงปัจจุบัน

สำหรับการจัดงานสัปดาห์มาฆบูชาแห่ผ้าขึ้นธาตุ ประจำปี 2566 จะกำหนดจัดงานขึ้นประมาณวันที่ 2-6 มีนาคม 2566 ณ วัดพระมหาธาตุ วรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช ทั้งนี้เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้ตระหนักถึงความสำคัญของวันมาฆบูชา ซึ่งวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ตลอดจนเพื่อเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงศิลปวัฒนธรรม เบื้องต้นกิจกรรมภายในงาน จะประกอบด้วย กิจกรรมสมโภชผ้าพระบฏพระราชทาน พิธีทำบุญตักบาตรเนื่องในวันมาฆบูชา พิธีอัญเชิญและถวายผ้าพระบฏพระราชทาน กิจกรรมประดับตกแต่งเมืองด้วยผ้าพระบฎ กิจกรรมสวดพระด้าน กิจกรรมสวดมนต์เจริญจิตตภาวนา กิจกรรมกวนข้าวยาคู และพิธีเวียนเทียนเนื่องในวันมาฆบูชา