โตเกียวเมืองหลวงสุดแออัด
เป็นเวลาหลายทศวรรษแล้วที่ผู้คนทั่วประเทศญี่ปุ่นอพยพไปยังใจกลางเมืองเพื่อหาโอกาสในการทำงาน โตเกียวเป็นเมืองที่มีประชากรมากที่สุดของประเทศ โดยมีประชากรประมาณ 37 ล้านคน
ตามสถิติของรัฐบาลที่เปิดเผยในปี 2564 ก่อนการแพร่ระบาดของโควิด ในแต่ละปี จำนวนผู้ที่ย้ายเข้าโตเกียว มีจำนวนมากกว่าผู้ที่ย้ายออกถึง 80,000 คน
การย้ายถิ่นจำนวนมากในแต่ละปี ประกอบกับจำนวนประชากรสูงอายุที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้เมืองในชนบทของญี่ปุ่น มีผู้อยู่อาศัยน้อยลงเรื่อยๆ ปัจจุบันมีบ้านว่างหลายล้านหลังทั่วประเทศ คาดการว่ามากกว่าครึ่งหนึ่งของเขตเทศบาลของประเทศ ไม่รวม 23 เขตของโตเกียว คาดว่าจะถูกกำหนดให้เป็นพื้นที่ที่มีประชากรน้อย (underpopulated) ในปี 2565 ตามการสำรวจสำมะโนประชากรแห่งชาติ
ขณะที่ในเมืองใหญ่ๆ แทบจะไม่มีพื้นที่ว่าง ท่ามกลางราคาที่พุ่งสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว
โตเกียวเป็นหนึ่งในเมืองที่มีค่าครองชีพแพงที่สุดในโลก โดยอยู่ในอันดับที่ 5 ของโลกในปี 2565
ประเทศที่มีประชากรอายุมากจำนวนมาก
ปัญหาการอพยพของคนหนุ่มสาวจากชนบทสู่เมืองที่แออัด เป็นปัจจัยสำคัญในวิกฤตการณ์ทางประชากรที่รุนแรงขึ้นเรื่อยๆ ของญี่ปุ่นตามที่ผู้เชี่ยวชาญระบุ อัตราการเกิดที่ต่ำและอายุขัยที่ยืนยาวของประชากรของประเทศนี้ มีมาอย่างยาวนาน ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา จำนวนผู้เสียชีวิตมีมากกว่าจำนวนการเกิด
ผู้เชี่ยวชาญชี้ให้เห็นถึงเหตุปัจจัยหลายประการ: ค่าครองชีพที่สูง พื้นที่จำกัด และการขาดการดูแลเด็กในเมืองที่เพียงพอ ทำให้คู่รักมองว่าการเลี้ยงลูกเป็นเรื่องยากขึ้น อยากมีลูกลดน้อย อีกทั้งคู่รักในเมือง มักจะห่างไกลจากครอบครัวขยายที่สามารถช่วยสนับสนุนได้
โตเกียว เป็นเมืองที่มีอัตราการเจริญพันธุ์ต่ำที่สุดในบรรดา 47 จังหวัดในญี่ปุ่น
รัฐบาลจ่าย 1 ล้านเยนสำหรับคู่รักเพื่อย้ายออก
ในหมู่บ้านริมแม่น้ำ Nagoro ทางตอนใต้ของญี่ปุ่น มีผู้อยู่อาศัยน้อยกว่า 30 คนในปี 2019 โดยผู้อยู่อาศัยอายุน้อยที่สุดที่อายุเกิน 50 ปี โรงเรียนแห่งเดียวของหมู่บ้านแห่งนี้ปิดตัวลงเมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมาหลังจากที่นักเรียนคนสุดท้ายจบการศึกษา
เพื่อต่อสู้กับปัญหาเหล่านี้ ทางการได้ริเริ่มโครงการในปี 2019 เพื่อดึงดูดผู้คนมายังพื้นที่ส่วนภูมิภาค
ภายใต้แผนนี้ บุคคลที่อาศัยและทำงานในเขตโตเกียวเป็นเวลาอย่างน้อย 5 ปีสามารถรับเงิน 600,000 เยน (4,500 ดอลลาร์) หากย้ายไปยังพื้นที่ชนบท แรงจูงใจนั้นสูงกว่าสำหรับคู่รักที่ 1 ล้านเยน ($ 7,700)
ปีที่แล้ว รัฐบาลอนุญาตให้พ่อแม่เลี้ยงเดี่ยวหรือคู่ที่มีลูกรับเงิน 300,000 เยน (2,300 ดอลลาร์) ต่อลูก 1 คน หากย้ายที่อยู่
ผู้ที่ย้ายถิ่นฐานสามารถทำงานในพื้นที่นั้น ตั้งธุรกิจของตนเอง หรือทำงานทางไกลกับงานในโตเกียวได้
“โตเกียวมีผู้คนหนาแน่นมาก และรัฐบาลต้องการเพิ่มการไหลเวียนของผู้คนไปยังพื้นที่ส่วนภูมิภาคเพื่อฟื้นฟูพื้นที่ที่มีประชากรลดลง” โฆษกรัฐบาลอธิบาย
โครงการไปได้สวย
มีข้อมูลที่แสดงว่าโปรแกรมนี้กำลังได้รับความสนใจ แม้ว่าตัวเลขจะยังต่ำอยู่ก็ตาม ในปีแรกของการเปิดตัว มีครัวเรือนเข้าร่วมเพียง 71 ครัวเรือน เทียบกับ 1,184 ครัวเรือนในปี 2564
รัฐบาลญี่ปุ่นยังได้เพิ่มพยายามด้านอื่นๆ เพื่อจัดการกับปัญหาจำนวนประชากรที่ลดลง ซึ่งรวมถึงการแนะนำนโยบายในช่วงสองสามทศวรรษที่ผ่านมาเพื่อปรับปรุงบริการดูแลเด็ก การปรับปรุงสิ่งอำนวยความสะดวกด้านที่อยู่อาศัยสำหรับครอบครัวที่มีเด็ก รวมทั้งบางเมืองในชนบท เริ่มโครงการจ่ายเงินให้กับคู่รักที่อาศัยอยู่ที่นั่นเพื่อมีลูกอีกด้วย