อาการไข้ ไอ เจ็บคอ น้ำมูกไหล เป็นอาการของทางเดินหายใจส่วนต้นอักเสบ เป็นการติดเชื้อที่พบได้บ่อย ซึ่งบางครั้งอาจจะอาการน้อย หายได้เอง หรืออาจจะมีอาการรุนแรงมาก มีภาวะแทรกซ้อนของการอักเสบ ของปอด หรือของหัวใจ ทำให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้
การออกกำลังกายช่วยสร้างภูมิคุ้มกัน หรือไม่? การออกกำลังกายปานกลาง สม่ำเสมอ เช่น เดิน เล่นกอล์ฟ ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันป้องกันการติดเชื้อ ช่วยลดความดันโลหิต ลดน้ำหนักตัว ช่วยสร้างกล้ามเนื้อและกระดูกให้แข็งแรงขึ้น การทำงานของระบบไหลเวียน ระบบหายใจดีขึ้น การออกกำลังกายหนักเกิน เช่น วิ่งมาราทอน ปั่นจักรยานทางไกล ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเพิ่มขึ้นในระยะแรก แต่หลังจากนั้นปริมาณเม็ดเลือดขาวในร่างกายลดน้อยลงทำให้ภูมิคุ้มกันในร่างกายลดน้อยลง เป็นเวลาหลายชั่วโมงหรือเป็นวัน ซึ่งระยะนี้ เรียกว่า Open window ทำให้มีโอกาสติดเชื้อสูงขึ้น
Strength of immune defense
กราฟรูปตัวเจ : แสดงความสัมพันธ์ ของการติดเชื้อของทางเดินหายใจส่วนบนลดน้อยลงในผู้ที่ออกกำลังกายปานกลาง แต่เพิ่มขึ้นในผู้ที่ออกกำลังกายหนักเกิน เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่เคยออกกำลังกาย
ในระยะไม่กี่เดือนที่ผ่านมา มีการระบาดของไข้หวัด 2009 และที่มีอาการคล้ายกัน ที่เป็นไข้หวัดตามฤดูกาลค่อนข้างสูงแพร่กระจายอย่างรวดเร็วไปหลายสิบประเทศทั่วโลก การป้องกันที่ดีที่สุดวิธีหนึ่ง คือ การออกกำลังกายสม่ำเสมอ แต่การออกกำลังกายที่ไม่เหมาะสม หรือขณะมีไข้สูง นอกจากมีผลกระทบต่อการเล่นกีฬา เช่น เสียหลักล้ม บาดเจ็บได้ง่าย อาจมีภาวะแทรกซ้อนต่อการกระจายเชื้อโรคไปที่ปอด หรือหัวใจ ทำให้อันตรายถึงชีวิตได้
แนวทางปฏิบัติสำหรับนักกอล์ฟ
การเล่นกอล์ฟ เดิน 8 หลุม เป็นระยะทางเฉลี่ย 6 – 7 กม. เป็นการออกกำลังกายที่ดีมาก ช่วยสร้างภูมิคุ้นกันเพิ่มขึ้น มีโอกาสติดเชื้อจากทางเดินหายใจน้อยลง และในสนามกอล์ฟเป็นพื้นที่เปิดกว้าง อากาศถ่ายเทได้ดี ปริมาณเชื้อโรคที่จะกระจายไปในอากาศน้อยลงมาก
ถ้าเริ่มมีไข้ มีอาการไอ เจ็บคอ มีแนวทางปฏิบัติ ดังนี้
ควรพักรักษา 1 – 3 วัน
1. ไข้สูง 38 องศา ควรพัก จนกว่าอาการจะดีขึ้น
2. มีอาการทั่วไป เช่น น้ำมูกไหล ไอ จาม ปวดเมื่อยตามตัว
อาการที่ควรพบแพทย์
1. มีไข้สูง อาการรุนแรง ควรพบแพทย์
2. อาการเจ็บคอมาก ควรพบแพทย์ อาการเกิดจากการติดเชื้อโรค ที่ต้องกินยารักษา 7 – 10 วัน ป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่อการอักเสบของหัวใจ
3. มีอาการอ่อนเพลียมาก
4. มีอาการท้องเสีย อาเจียน
5. มีอาการเหนื่อย หัวใจเต้นไม่สม่ำเสมอ
โดยสรุป
1. ถ้ามีอาการ สูงกว่าคอขึ้นไป เช่น น้ำมูกไหล จาม เจ็บคอ อาการดีขึ้นภายใน 1 – 3 วัน เล่นกอล์ฟได้
2. มีอาการ ต่ำกว่าคอลงมา ร่วมด้วย เช่น ปวดเมื่อยตามตัวมาก คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย หายใจเหนื่อย หัวใจเต้นไม่สม่ำเสมอ อาจจะเป็นโรคที่รุ่นแรง ห้ามเล่นกอล์ฟ
Reference: B.K. PEDERSEN: Exercise and infection Diseases, Text book of Sport Medicine by Blackwell Publishing 2003
