ข้อมูลบริการสุขภาพ

 

ระบบทางเดินปัสสาวะมีการติดเชื้อได้หลายทางที่สำคัญที่สุด คือ เชื้อโรคจากภายนอกผ่านเข้าทางท่อปัสสาวะสู่กระเพาะปัสสาวะแล้วกระจายไปสู่ระบบทางเดินปัสสาวะส่วนอื่นๆ ต่อและปัจจัยสำคัญที่จะทำให้มีการติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะได้ง่ายขึ้น คือ ตัวกระเพาะปัสสาวะเอง

 

ในภาวะปกติ กระเพาะปัสสาวะมีความสามารถพิเศษจะทำลายเชื้อโรคแปลกปลอมที่จะเข้าไปสู่กระเพาะปัสสาวะได้ การที่มีปัสสาวะคั่งค้างใน กระเพาะปัสสาวะมากๆ จนทำให้กระเพาะปัสสาวะบวมผิดปกติหรือการที่กระเพาะปัสสาวะมีความดันภายในสูงจนเกินไป จะทำให้การกำจัดเชื้อโรคของกระเพาะปัสสาวะลดลงทำให้มีการติดเชื้อได้ง่ายขึ้น และการคาสายยางไว้นานๆ ถึงแม้จะดูแลดีเพียงใดก็ยากที่จะกันไม่ให้เชื้อโรคเข้าไปสู่ภายในได้ ประกอบกับการที่สายยางอุดตันในบางครั้งทำให้มีปัสสาวะคั่งค้างในกระเพาะปัสสาวะหรือมีบาดแผลในกระเพาะปัสสาวะ ก็ยิ่งทำให้เกิดการอักเสบติดเชื้อได้มาก จากการที่มีการอักเสบติดเชื้อนานๆ ร่วมกับกระเพาะปัสสาวะที่ทำงานบกพร่อง จะทำให้เชื้อโรคกระจายไปที่อื่นโดยเฉพาะไต เกิดภาวะไตอักเสบเรื้อรัง และไตวายในที่สุด

 

 

การหลีกเลี่ยงการคาสายยางทิ้งไว้นาน         

 

การคาสายยางทิ้งไว้ในท่อปัสสาวะหรือคาสายยางไว้ในกระเพาะปัสสาวะโดยผ่านทางหน้าท้องนานๆ เหมือนดาบสองคม ประโยชน์นั้นแก้ปัญหาเรื่องการขับถ่ายปัสสาวะได้ส่วนหนึ่งแต่ปัญหาที่จะตามมา เช่น ต้องมาเปลี่ยนสายยางทุกๆ 1 เดือน หรือมาก่อนถ้าสวายยางตัน ในบางรายอาจจะมีอาการเจ็บมีนิ่วหรือมีเลือดออก และมีอาการอักเสบติดเชื้อเกิดขึ้นได้บ่อยๆในผู้ชาย อาจมีหนองออกจากท่อปัสสาวะ อัณฑะบวมหรือมีรูทะลุจากท่อปัสสาวะออกมาได้และยังก่อให้เกิดความรำคาญหรือความยุ่งยากในการที่จะต้องหิ้วสายและถุงเก็บปัสสาวะไปด้วยตลอด

 

          ดังนั้นผลเสียมีมากทีเดียว ในปัจจุบันเรามักหลีกเลี่ยงการคาสายยางทิ้งไว้ในกระเพาะปัสสาวะนานๆ นอกจากไม่มีทางเลือกอื่น การแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับการปัสสาวะแบบสะอาดเป็นครั้งคราว (CLEAN INTERMITTENT CATHETERIZATION) เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการรักษามากกว่าการคาสายยางทิ้งไว้นานๆ

 

การสวนปัสสาวะแบบสะอาดเป็นครั้งคราว

แบ่งเป็น 2 แบบคือ

 

 

 

 

 

ทุกครั้งที่นำสายสวนแช่ในน้ำยาฆ่าเชื้อโรค ต้องเอาฝาจุกปิดปลายสายสวนปัสสาวะไว้ทุกครั้ง เพื่อความสะดวกในการนำสายสวนออกมาจากหลอดพลาสติกมาใช้ครั้งต่อไป

 

 

ข้อควรจำ

1. จำนวนการสวนในแต่ละวันควรให้แพทย์ เป็นผู้กำหนด
2. ควรสวนเป็นประจำในเวลาเดียวกัน ไม่ต้องคำนึงถึงความสะอาดหรือสิ่งแวดล้อม หากสวนไม่ตรงเวลาปล่อยให้ปัสสาวะคั่งค้างอยู่ในกระเพาะปัสสาวะนานๆอาจยิ่งทำให้มีการอักเสบติดเชื้อง่ายขึ้น
3. การสวนแบบนี้ขอแค่ความสะอาดเท่านั้น ไม่ใช่ทำแบบปราศจากเชื้อ เหมือนในโรงพยาบาล จึงไม่ต้องนำมาเป็นอุปสรรคต่อความตั้งใจเป็นอันขาด
4. อย่าเลิกการสวนเอง ต้องปรึกษาแพทย์และหากมีปัญหาที่เกิดขึ้นจากการสวนให้รีบมาพบแพทย์ทันที
5. การสร้างทัศนคติที่ดีต่อการสวนปัสสาวะแบบสะอาดจะเป็นเหตุให้เกิดแรงจูงใจในการทำงานที่ถูกต้องและสม่ำเสมอทำให้อยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขทั้งร่างกายและจิตใจ 

 

 

ทุกครั้งที่นำสายสวนแช่ในน้ำยาฆ่าเชื้อโรค ต้องเอาฝาจุกปิดปลายสายสวนปัสสาวะไว้ทุกครั้ง เพื่อความสะดวกในการนำสายสวนออกมาจากหลอดพลาสติกมาใช้ครั้งต่อไป

 

วิธีการสวนปัสสาวะ

 

ข้อควรจำ