ฟันคุดคืออะไร
ฟันที่ไม่สามารถขึ้นได้ตามปกติในช่องปาก อาจขึ้นมาได้เพียงบางส่วน หรือฝังอยู่ในกระดูกขากรรไกรทั้งซี่ ฟันซี่ที่พบว่าเป็นฟันคุดบ่อยที่สุด คือ ฟันกรามล่างซี่สุดท้าย โดยปกติแล้วฟันซี่นี้ควรจะขึ้นในช่วงอายุ 18-25ปี อาจขึ้นอยู่ในลักษณะตั้งตรงหรือเอียงบางส่วน นอกจากนี้ฟันซี่อื่นๆ ก็อาจเป็นฟันคุดได้ เช่น ฟันเขี้ยว ฟันกรามน้อย แต่พบได้น้อยกว่าฟันกรามล่างซี่สุดท้าย
เหตุใดจึงจำเป็นต้องผ่าฟันคุด?
- ป้องกันการอักเสบของเหงือกที่คลุมฟัน แบคทีเรียและเศษอาหารที่สะสมอยู่อาจทำให้เหงือกอักเสบปวดและบวมเป็นหนองได้
- เพื่อป้องกันฟันข้างเคียงผุ
- เพื่อป้องกันการละลายตัวของกระดูกของฟันข้างเคียงเนื่องจากเป็นบริเวณที่ทำความสะอาดยาก ทำให้เกิดการสะสมของหินปูนและการละลายของกระดูกได้ง่าย
- เพื่อลดอาการปวดจากแรงดันของฟันคุด
- เพื่อป้องกันการเกิดถุงน้ำ
ขั้นตอนการรักษา
- ตรวจเบื้องต้น
- X-RAY ตรวจเช็คเบื้องต้น
- แจ้งผลแทรกซ้อน (ถ้าหากมี)
- รับการรักษาผ่าตัดฟันคุด
- ตัดไหมและดูอาการ
อาการแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น?
โดยปกติภายหลังการผ่าฟันคุดคนไข้จะมีอาการปวดบวมประมาณ5-7วัน ขึ้นอยู่กับความยากของหัตถการ
- อาการติดเชื้อหลังผ่าตัด
- อาการแพ้ยาแก้ปวด แก้อักเสบ หรือลดบวม
- เลือดออกมากผิดปกติ
- อาการชาริมฝีปากหลังผ่าตัด เพราะฟันคุดอยู่ใกล้หรือเกี่ยวอยู่กับเส้นประสาทที่มาเลี้ยงฟัน
การเตรี่ยมตัวก่อนการผ่าฟันคุดหรือการถอนฟัน
ควรรับประทานอาหารและพักผ่อนให้เพียงพอก่อนเข้ารับการรักษา หากมีโรคประจำตัวควรปรึกษาแพทย์ประจำตัวก่อน เพื่อเตรียมสภาพร่างกายให้พร้อมก่อนการรักษา โดยเฉพาะผู้ที่รับประทานยาละลายลิ่มเลือด
อาการที่มักพบหลังผ่าตัดฟันคุด
- ปวดและมีอาการบวม ประมาณ3-5 วัน
- อาจจะมีเลือดซึมจากแผลหลังผ่าตัดฟันคุด ภายใน 24 ชั่วโมง
คำแนะนำหลังผ่าฟันคุดหรือถอนฟัน
- กัดผ้าให้แน่นพอสมควรไว้ 1-2 ชั่วโมง หลังจากการถอนฟันหรือผ่าตัด แล้วคายผ้าทิ้ง หากยังมีเลือดไหลอยู่อีก ให้กัดผ้าที่สะอาดใหม่ต่ออีก1 ชั่วโมง
- ขณะกัดผ้าควรทำให้ภายในช่องปากแห้งด้วยการกลืนน้ำลาย ห้ามอมหรือบ้วนเลือดและน้ำลายออก
- ห้ามบ้วนน้ำแรงๆ ใช้น้ำยาบ้วนปาก และห้ามอมน้ำแข็งในวันแรก
- แปรงฟันทำความสะอาดตามปกติ เพียงแต่ระวังบริเวณแผล
- รับประทานยาต่อเนื่องตามแพทย์สั่ง
- ห้ามแคะเขี่ยบริเวณแผลและห้ามดูดแผลเล่น
- หลีกเลี่ยงการดื่มสุรา สูบบุหรี่ และรับประทานอาหารร้อนจัด
- หากมีอาการผิดปกติ เช่นเลือดไหลไม่หยุด หรืออาการชาไม่หายหลังการผ่าในวันรุ่งขึ้น ควรกลับมาพบทันตแพทย์ทันที
- ในกรณีที่เป็นแผลผ่าตัดหรือแผลผ่าฟันคุด ควรประคบด้วยน้ำแข็งห่อผ้าภายนอกช่องปากในวันผ่าตัด และประคบด้วยผ้าชุบน้ำอุ่น ภายหลังจากผ่าตัด 1 วัน จะทำให้อาการบวมยุบเร็วขึ้น และกลับมาตัดไหมภายหลัง ประมาณ 5-7 วัน