ข้อมูลบริการสุขภาพ

 

 

                      ถ่านไม้ไผ่คืออะไร ถ่านไม้ไผ่ หรือ Bamboo Charcoal คือ ถ่านที่ได้จากการเผาไม้ไผ่ในอุณหภูมิสูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส มีรูปทรงของไม้ไผ่ชัดเจน ผิวของถ่านจะมีความเงาเล็กน้อย หากเคาะกับพื้นแข็งจะมีเสียงดังกังวานเหมือนโลหะ เนื่องจากมีความบริสุทธิ์ของธาตุคาร์บอนสูง      ความรู้วิวัฒนาการการใช้ถ่านไม้ไผ่ตามเอกสารเผยแพร่โดย ศูนย์ประสานงานโครงการเกษตรผสมผสานและสถาบันเพื่อพัฒนาการเกษตรและชนบท จำเนียร สาระนาค หรือสจส.นั้น    (ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับถ่านสุขภาพ แปลจากต้นฉบับภาษาอังกฤษ โดย ปัญญา ปุลิเวคินทร์)

 

                       ระบุว่า มีต้นทางจากประเทศจีน เมื่อพบหลักฐานถ่านไม้จำนวน 5 ตันอยู่ในสุสานมัมมี่ผู้หญิงวัย 53 ปีอายุกว่า 2,100 ปีในประเทศจีน จึงสันนิษฐานว่า ถ่านถูกใช้ดูดความชื้นของอากาศ เพื่อรักษาความสดของมัมมี่ ต่อมาญี่ปุ่นนำเอาความรู้นี้ไปใช้อย่างแพร่หลายในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 14 สืบทอดถึงปัจจุบัน ซึ่งในจีนมีโรงงานผลิตถ่านไม้ไผ่ขนาดใหญ่อยู่ที่เมืองกุ้ยหลินด้วย ถ่านชนิดนี้จึงรู้จักแพร่หลายในภาษาญี่ปุ่นว่า ทาเกะซูมิ หรือ ชิกุตัน คุณลักษณะพิเศษของถ่านไม้ไผ่ที่แตกต่างจากถ่านไม้อื่นๆ คือ ถ่านน้ำหนักเพียง 1 กรัม นั้นมีพื้นผิวภายในถึง 300-700 ตารางเมตร    ขณะที่ถ่านไม้ทั่วไปน้ำหนักเท่ากันมีพื้นผิวเพียง 50 ตารางเมตรเท่านั้น และถ่านไม้ไผ่มีโพรงภายในเนื้อถ่านมากกว่าชนิดอื่นถึง 4 เท่า    จึงสามารถดูดซับกลิ่นและมีจุลินทรีย์ที่จะย่อยสลายสารประกอบที่ถ่านดูดซับมาให้ระเหยไปได้ง่าย สำหรับถ่านที่ผ่านการเผาในความร้อนสูงกว่า 1,000 องศาเซลเซียส    จะปล่อยรังสีอินฟราเรดคลื่นยาวที่ให้ความอบอุ่นและประจุลบ หรือ negative ion ที่สามารถเปลี่ยนอนุมูลอิสระให้เป็นออกซิเจน    ซึ่งคุณสมบัตินี้ถูกนำไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ขับพิษสารตกค้างในร่างกายได้      ถ่านไม้ไผ่ยังมีดูดซับคลื่นอิเลคทรอแม็กเนติก    และอุดมไปด้วยแร่ธาตุ อาทิ แคลเซียม โปแตสเซียม โซเดียมและธาตุเหล็ก เป็นต้น

 

                      ถ่านไม้ไผ่จึงถูกนำไปใช้ทั้งในด้านการเกษตร การแพทย์ อิเล็กทรอนิกส์ อุตสาหกรรม สิ่งทอ ฯลฯ ประโยชน์มากกว่าที่คิด สำหรับในชีวิตประจำวันถ่านไม้ไผ่สามารถใช้ตั้งแต่การรักษาสภาพแวดล้อมไปจนถึงการประกอบอาหาร การประทินผิว และช่วยขจัดสารตกค้างในร่างกาย คุณสมบัติการดูดซับกลิ่นและความชื้น และปล่อยประจุลบ (มีผลในการฟอกอากาศให้บริสุทธิ์สดชื่นขึ้น)ของถ่านไม้ไผ่   เหมาะสำหรับวางก้อนถ่านไว้ในตู้เสื้อผ้า ห้องครัวห้องน้ำ  ตู้เก็บของหรือกล่องรองเท้า วางในรถยนต์ก็ได้   รวมทั้งวางดูดก๊าซพิษที่ระเหยมาจากสีทาบ้านหรือโพลี่บอร์ดในอาคารหรือห้องที่เพิ่งตกแต่งใหม่ได้ด้วย การปล่อยประจุลบของถ่านไม้ไผ่ยังช่วยแก้มลภาวะในน้ำเสีย ท่อระบายน้ำที่ปล่อยน้ำซักผ้าและกลิ่นเน่า ถ่านไม้ไผ่จะดูดซับคลอรีนและสารมีพิษภายในน้ำดื่มและให้แร่ธาตุตามธรรมชาติที่กล่าวถึงข้างต้นมากขึ้นด้วย ในการหุงข้าว ถ่านไม้ไผ่ช่วยดูดกลิ่นคลอรีนออกจากน้ำ ดูดซับจุลินทรีย์และสารพิษในข้าว เพิ่มแร่ธาตุให้ข้าวหุงสุก ทำให้รสชาติดี คุณสมบัติในการดูดซับสารพิษ เพิ่มประจุลบซึ่งกระตุ้นระบบการไหลเวียนโลหิตในร่างกายคนได้ ถ่านไม้ไผ่ จึงมีผลในการขับสารเคมีตามผิวหนัง ผิวหนังจึงนุ่มชุ่มชื้นสะอาดและอบอุ่น

 

                        ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ถ่านไม้ไผ่กับร่างกายจึงมีทั้ง  สบู่  ครีมบำรุงผิว  แชมพู  ครีมนวดผม  และน้ำแร่  ปรับสภาพผิว ซึ่งทั้งหมดนี้อาศัยการปล่อยประจุลบและแร่ธาตุในถ่าน   เพื่อขับล้างสารพิษตกค้างและเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิวหนังและเส้นผมนั่นเอง ประจุลบที่ถ่านไม้ไผ่ปล่อยออกมาทำปฏิกิริยาเปลี่ยนอนุมูลอิสระเป็นออกซิเจนนั้น   ยังมีผลต่อความดันโลหิต ระบบการหายใจและระบบประสาททำงานอัตโนมัติมีประสิทธิภาพขึ้น  มีผลต่อการนอนหลับและผ่อนคลาย  รังสีอินฟราเรดคลื่นยาวจากถ่านจะช่วยรักษาความอบอุ่นของร่างกาย     ประกอบกับการดูดซับความชื้น     ฟอกอากาศและขับไล่แมลงได้ จึงมีผู้นำถ่านไม้ไผ่ไปใช้ทำฟูกที่นอนและหมอน หรือเพียงแค่วางไว้ใต้เตียง ก็ช่วยขจัดความชื้นในห้องนอน

 

                        นอกจากนี้ถ่านไม้ไผ่ยังช่วยดูดซับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ซึ่งรั่วซึมจากเครื่องคอมพิวเตอร์ เตาอบและเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ด้วย ข้อควรระวังบางอย่าง อย่างไรก็ตามคุณประโยชน์ของถ่านไม้ไผ่เหล่านี้      จะได้จากถ่านไม้ไผ่ที่ผลิตด้วยกรรมวิธีการเผาด้วยความร้อนสูงอย่างถูกวิธีเท่านั้น

 

                        หากใช้ถ่านที่ไม่ได้คุณภาพ ข้อมูลจาก เครือข่ายสารสนเทศด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย ระบุว่า ถ่านไม้ไผ่อาจมีอันตรายต่อผิวหนังและการหายใจของผู้ใช้มากเช่นกัน หากถ่านไม้ไผ่ที่ผ่านการเผาด้วยอุณหภูมิไม่ถึง 1000 องศาเซลเซียส ถ่านที่ได้จะเป็นถ่านที่ไม่บริสุทธิ์ มี 'ทาร์' (Tar) ตกค้างอยู่   ซึ่งเป็นสารที่ทางการแพทย์ยืนยันว่า เป็นสารก่อมะเร็ง การใช้ถ่านไม้ไผ่กับผิวหนัง หากผงถ่านไม่ละเอียดพอ จะทำให้ผิวหนังระคายเคือง แทนที่จะช่วยดูดซับเซลล์ผิวที่ตายและอุดอยู่ตามรูขุมขนออกไปได้   ถ่านไม้ไผ่ที่ได้คุณภาพจะต้องมีค่าคาร์บอนเสถียร หรือ Fixcarbon มากกว่า 85 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งสามารถตรวจวิเคราะห์ได้โดยสถาบันที่มีความรู้ความชำนาญ ส่วนถ่านไม้ไผ่ที่ใช้ทำไส้หมอนหรือที่นอนจะถูกบดเป็นผงละเอียด จึงต้องตรวจสอบวัสดุที่ใช้และการออกแบบว่า สามารถป้องกันฝุ่นผงถ่านหลุดรั่วออกมาก่อความระคายเคืองต่อระบบหายใจได้ ถ่านไม้ไผ่เพื่อสุขภาพ OTOP

 

                        ถ่านไม้ไผ่ยังไม่เป็นที่แพร่หลายในประเทศไทย โดยเฉพาะการใช้เพื่อสุขภาพ ทั้งในด้านความรู้และผลิตภัณฑ์ แต่มีผู้ประกอบกิจการโดยตรงที่พัฒนาผลิตภัณฑ์ หลังจากได้รับคำแนะนำจากชาวญี่ปุ่นที่เข้ามาทาบทามหาผู้ผลิตถ่านไม้ไผ่สุขภาพเพื่อส่งขายญี่ปุ่นเมื่อห้าปีที่ผ่านมา ก่อนจะผันมากระจายผลิตภัณฑ์ในประเทศ สอดรับกับโครงการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ในนามของกลุ่มผลิตภัณฑ์ถ่านไม้ไผ่ไทยอากาศดี ต.สำพันตา อ.นาดี จ.ปราจีนบุรี ผ่านการดำเนินงานการผลิตและจัดจำหน่ายโดยบริษัทชาร์โคล โฮม จำกัด โดย กิตติ เลิศล้ำและชวนพิศ อินทรสูรย์ ได้ประกาศนียบัตรผลิตภัณฑ์โอท็อปสี่ดาวเมื่อเดือนธันวาคมปี 2547 รับประกันคุณภาพ

 

                        “จริงๆ ถ่านมีสามอย่างคือ ถ่านเชื้อเพลิง  ถ่านอุตสาหกรรม  และถ่านสุขภาพ ซึ่งถ่านไม้ไผ่จะจัดอยู่ในกลุ่มหลัง ถ่านไม้ไผ่ที่ผ่านเตาความร้อน 1,000 องศา (เซลเซียส) จะได้ถ่านที่สารพัดประโยชน์มาก” ชวนพิศกล่าว เธอเล่าว่า กระบวนการผลิตของกลุ่มผลิตภัณฑ์ถ่านไม้ไผ่ไทย ต้องเลือกไม้ไผ่ตง ซึ่งเป็นไผ่พันธุ์เนื้อดีที่สุดในไทยมาใช้ในเผาเตาความร้อนตามที่ระบุกรรมวิธีการเผาจะใช้เวลานานถึง 20 วัน จึงจะได้ถ่านไม้ไผ่เป็นก้อน และเพื่อให้แน่ใจในการทำการตลาด “เพื่อสุขภาพ” จึงได้ติดต่อกรมวิทยาศาสตร์และว่าจ้างสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าฯลาดกระบัง ที่มีห้องทดลองตรวจสอบค่าคาร์บอนเสถียร(fixed carbon) ปริมาณแร่ธาตุต่างๆ และค่า PH ของถ่านด้วย “เราจะใช้ค่าตรวจสอบและใบรับรองแทนเหมือน อย.ไงคะ เพราะสินค้าพวกนี้ มันไม่มีอย. และค่ามาตรฐานเหล่านี้เรายึดตามประเทศญี่ปุ่น ที่เขามีระบบที่ชัดเจนแน่นอน ทำมานานแล้ว” ชวนพิศกล่าว นอกจากจะมีถ่านแท่งและถ่านทุบหยาบ เพื่อใช้ใส่ถุงดูดกลิ่นหรือยัดไส้หมอนแล้ว ส่วนผลิตภัณฑ์แปรรูปเป็นสบู่ก้อน สบู่เหลว ผงฟอกตัว แชมพูและครีมนวดผม มีการผสมสารที่จำเป็นตามประเภทสินค้า ทำให้อายุการใช้งานของผลิตภัณฑ์สั้นลง

 

                        “ผงถ่านล้วนๆ จะไม่มีหมดอายุ แต่วัตถุดิบอื่นที่เราใส่ไป ทำให้ใช้ได้สัก 2 ปี ก็หมดอายุแล้ว” ชวนพิศ แนะนำ อย่างไรก็ตาม การผสมสารเคมีกับผงถ่านบดละเอียดจะไม่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติทั้งหลายที่กล่าวมาแต่อย่างใด “ถ่านนี้ปลอดภัยร้อยเปอร์เซ็นต์ เพียงแต่ต้องผลิตให้ถูกกระบวนการจริงๆ เท่านั้น” ชวนพิศยืนยันและแนะนำผู้ต้องการใช้แท่งถ่านเพื่อดูดซับคลื่นอิเล็กทรอแม็กเนติกจากเครื่องคอมพิวเตอร์และเครื่องใช้ไฟฟ้าว่า ควรใช้แท่งถ่านเปลือยไม่มีวัสดุห่อหุ่มจะมีประสิทธิภาพมากกว่า ขณะที่ธนเทพ เฟื่องฟู ผู้จัดการฝ่ายการตลาดของชาร์โคล โฮมให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า “ถ่านไม้ไผ่ที่ดีควรคงรูปไม้ไผ่ไว้ชัดเจน ดูผิวเผินจะคล้ายไม้ไผ่ทาสีดำ เพราะถ้าเผาไม่ได้ความร้อนสูงจริง ถ่านจะเป็นคาร์บอนที่ไม่บริสุทธิ์ คุณประโยชน์จะกลายเป็นโทษได้ต้องดูด้วยว่า

                         ถ่านมีค่าคาร์บอนเสถียรไม่ต่ำกว่า 85% ซึ่งอาจเป็นเพียงฉลากลวงได้ แต่สามารถทดสอบถ่านไม้ไผ่ที่เป็นแท่งมาตรฐานจับเคาะกับพื้นแข็ง “ถ้าเสียงดังกิ๋งกิ๋งเหมือนเซรามิคละก็ใช่ แต่ถ้าเสียงดังแป๊กๆ จะเป็นถ่านหุงต้มธรรมดา” สวย สุขภาพดีด้วยถ่าน กรรมวิธีผลิตถ่านไม้ที่ต้องผ่านการคัดเลือกไม้ไผ่ ตากแห้ง ส่งเข้าเตาเผาที่ต้องใช้ความร้อนสูงถึงพันองศาเซลเซียส ให้ถ่านเผาไหม้สมบูรณ์ พักไว้ให้ถ่านเย็นตัวลง นำออกมาตัดแบ่งเป็นแท่งหรือก้อน จึงนำไปใช้ประโยชน์ต่างๆ ได้นั้น อาจจะต้องปล่อยหน้าที่การผลิตให้กับผู้ประกอบการ แต่ในแง่การใช้งาน

 

                         หากท่านไม่ต้องการผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป วิธีการง่ายๆ ต่อไปนี้ ลองทำได้เองที่บ้าน

 

         1.ถ่านไม้ไผ่ในแจกัน ถ่านไม้ไผ่จะช่วยให้ดอกไม้สดในแจกันอยู่คงทนยาวนานขึ้น เพราะถ่านไม้ไผ่รักษาระดับความชื้นและฟอกอากาศให้น้ำเน่าเสียช้าลง (ด้วยคุณสมบัติของการปล่อยประจุลบ) รวมทั้งแร่ธาตุในถ่านจะช่วยยืดอายุของต้นไม้ด้วย ในกรณีกระถางดินปลูกต้นไม้การโรยผงถ่านรอบๆโคนต้นจะช่วยเพิ่มแร่ธาตุในดิน ต้นไม้จะโตเร็ว

 

         2.อาบสวยด้วยถ่าน นำถ่านบดหรือก้อนเล็กๆ ปริมาณ 300 กรัมหรือมากกว่าเล็กน้อยใส่ถุงผ้าตาข่าย เอาไปวางในอ่างอาบน้ำ ก่อนเปิดน้ำร้อนสำหรับแช่อาบ เมื่ออาบเสร็จนำถุงถ่านไปตากแห้งและเก็บไว้ใช้ได้อีกนานสองเดือนสำหรับถ่านหนึ่งถุง วิธีการนี้ถ่านไม้ไผ่จะช่วยให้ความอบอุ่นร่างกาย ทำความสะอาดและรักษาความชุ่มชื้นของผิวหนัง และยังช่วยขจัดกลิ่นอับหรือกลิ่นคลอรีนได้ด้วย

 

         3.ทำน้ำแร่ คุณสามารถทำน้ำแร่ไว้ดื่มเองได้ จากการใช้ถ่านไม้ไผ่ก้อนขนาดพอเหมาะล้างให้สะอาด โดยไม่ใช้สารเคมีหรือผงซักฟอกใดๆ นำถ่านไปต้มกับน้ำดื่มสะอาดด้วยไฟอ่อนๆ 10 นาที ตักถ่านออกตากแห้ง แล้วนำถ่านนั้นชั่งน้ำหนักให้ได้ 100 กรัมเติมลงในน้ำดื่มสะอาด 1 ลิตร ตั้งทิ้งไว้สักสองสามชั่วโมง ก็จะได้น้ำแร่สะอาดไว้ดื่ม ถ่านต้ม(และตากแห้ง)หนึ่งก้อนสามารถใช้ได้หนึ่งเดือน แต่ควรต้มซ้ำสัปดาห์ละครั้งเพื่อผลสูงสุด

 

         4.ล้างผัก ล้างผักให้สะอาดแล้วนำผงถ่านบด 1 ช้อนชาผสมน้ำ 5 ลิตร แช่ผักหรือผลไม้ไว้ 15-20 นาที จากนั้นล้างผักผลไม้ด้วยน้ำเปล่าอีกครั้ง ถ่านจะช่วยดูดซับสารเคมีตกค้างในพืชผัก

 

         5.เยียวยาร่างกาย มีวิธีการใช้ถ่านไม้ไผ่เพื่อเยียวยาร่างกายดังนี้ -ปากเหม็น ให้ผสมถ่านกับน้ำดื่ม -คลื่นไส้อาเจียน มีแก๊สในกระเพาะอาหาร ให้ผสมผงถ่านสะอาดลงในน้ำเปล่าหนึ่งแก้ว คนให้เข้ากันแล้วดื่ม แต่คนท้องผูกไม่ควรดื่มเพราะจะทำให้อาการหนักขึ้น -ผื่นแพ้ คันผิวหนัง ใช้ถ่านแช่น้ำอาบ -เจ็บคอ ผสมถ่านกับน้ำพอเหนียวปั้นเป็นก้อนกลมๆ อมไว้ 5 นาทีแล้วกลืนช้าๆ -กินยาเกินขนาด ใช้ถ่านแก้พิษ รับประทานถ่านผสมน้ำปั้นเป็นก้อน 10-20 เม็ด ดื่มน้ำตามมากๆ การใช้ถ่านเยียวยาร่างกายนี้ต้องใช้ทันทีเมื่อเกิดอาการหรือหลังเกิดอาการโดยเร็วที่สุด เพื่อประสิทธิผลเต็มที่

 

หมายเหตุ : ข้อมูลจากศูนย์ส่งเสริมสุขภาพมิชชั่น (รพ.มิชชั่น)
ดำดี..มีประโยชน์ โดย : ทศพร กลิ่นหอม นสพ.กรุงเทพธุรกิจ



 

 

1.หมอนสุขภาพถ่านไม้ไผ่

นอกจากหมอนจะช่วยทำให้นอนหลับสบายและป้องกันศีรษะจากการกระแทกแล้ว ปัจจุบันมีหมอนที่นำถ่านไม้ไผ่มาเป็นไส้ ทำให้มีคุณสมบัติในการดูดซับกลิ่น ความชื้น ช่วยให้ผ่อนคลาย สดชื่นขึ้น

 

2.ถ่านไม้ไผ่ใช้ดูดกลิ่น

- หากนำไปใส่ในหม้อหุงข้าว จะทำให้ข้าวนุ่ม อร่อย เนื่องจากถ่านมีคุณสมบัติสามารถลดความกระด้างของน้ำ ดูดซับกลิ่นอับของข้าว สารเคมี และคลอรีนในน้ำ

- หากนำไปใส่ในรองเท้า จะช่วยดูดซับกลิ่น ความชื้น และช่วยรักษารูปทรงของรองเท้า

- หากนำไปใส่ในตู้เย็น นอกจากจะช่วยดูดซับกลิ่นแล้ว ยังมีส่วนช่วยให้ผักและผลไม้คงความสดได้นานยิ่งขึ้น

- หากนำไปวางตามจุดต่างๆ ทั้งที่บ้านและที่ทำงาน จะช่วยฟอกอากาศ ดูดกลิ่นอับชื้น ทำให้อากาศสะอาดสดชื่น

 

3.ผงถ่านไม้ไผ่ใช้ล้างผักผลไม้

ผงถ่านเป็นผลิตภัณฑ์จากไม้ไผ่ที่เผาด้วยอุณหภูมิสูงกว่า 1,000 องศา จนกลายเป็นคาร์บอนบริสุทธิ์ ช่วยดูดซับสารพิษ สารเคมี ที่ตกค้างมากับผักและผลไม้ เพียงนำผงถ่าน 1 ช้อนชา ผสมในน้ำ 5 ลิตร ล้างผักและผลไม้ให้สะอาด แล้วแช่ในน้ำผสมผงถ่านนาน 15-20 นาที หลังจากนั้นจึงล้างผักและผลไม้ด้วยน้ำเปล่าอีกครั้ง

 

4.ถ่านไม้ไผ่เพื่อความงาม

- แชมพูและครีมนวดถ่านไม้ไผ่ ช่วยดูดซับสิ่งสกปรก ความมันส่วนเกินของเส้นผมและหนังศีรษะ กระตุ้นการไหลเวียนของเลือดบนหนังศีรษะทำให้เส้นผมและหนังศีรษะทำให้เส้นผมและหนังศีรษะสุขภาพดี

- สบู่และสบู่เหลวธรรมชาติถ่านไม้ไผ่ ชำระล้างสิ่งสกปรก ดูดสารพิษ สารเคมีในรูขุมขน ขจัดเซลล์ที่ตาย ลดความมัน เชื้อแบคทีเรีย ลดการเกิดสิว บำรุงผิวให้สดใน นุ่มเนียน

- โคลนถ่านไม้ไผ่ดูดสารพิษ ช่วยดูดสารเคมีในรูขุมขน ขจัดเซลล์ที่ตาย กระตุ้นการไหลเวียนของเลือดบนผิวหนังเพิ่มความชุ่มชื่นให้แก่ผิว

- น้ำแร่ถ่านไม้ไผ่ สารสกัดที่อุดมด้วยแร่ธาตุ เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม โพแทสเซียม มีคุณค่าบำรุงผิวและสร้างสมดุลของเซลล์ให้แข็งแรง กระชับ มีสุขภาพผิวที่ดี

เมื่อทราบแล้วว่าถ่านไม้ไผ่จากธรรมชาติสามารถนำมาสร้างประโยชน์เพื่อสุขภาพได้หลากหลาย ลองหันมาทดลองใช้ผลิตภัณฑ์จากถ่านไม้ไผ่ดูนะคะ 

 

 

 

ที่มา :   นิตยสารรายปักษ์ "ชีวจิต"