ข้อมูลบริการสุขภาพ

 

          ทั้งนี้ในการประชุมฯ ได้มีการนำเสนอผลการวิจัยเบื้องต้น 4 โครงการ 1) การศึกษาต้นทุนการจัดบริการสาธารณสุขของสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินีและ รพ.สต. ที่ถ่ายโอนไป อบจ. โดย ดร.นภชา สิงห์วีรธรรม คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 2) การติดตามสถานการณ์ด้านระบบข้อมูลสุขภาพ และการออกแบบการจัดการระบบข้อมูลสุขภาพที่เหมาะสม ภายใต้การถ่ายโอนภารกิจ รพ.สต. ให้ อบจ. โดย ดร.นพ.พินิจ ฟ้าอำนวยผล มูลนิธิศูนย์วิจัยและติดตามความเป็นธรรมทางสุขภาพ 3) การวิจัยเชิงสังเคราะห์: ข้อเสนอทางเลือกเชิงนโยบายในการกระจายแพทย์ไปปฏิบัติงานที่ รพ.สต. โดย ดร.นพ.ฑิณกร โนรี มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ 4) การประเมินประสิทธิภาพการบริหารจัดการระบบบริการด้านยาและการคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพของ รพ.สต. สังกัด อบจ. โดย ผศ.ดร.ภญ.เพ็ญนภา ศรีหริ่ง วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จ.ขอนแก่น เพื่อรับฟังความคิดเห็นจากคณะทำงาน HSIU ในการพัฒนางานวิจัยให้สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริงต่อไป

 

          นอกจากนี้ยังมีการนำเสนอข้อมูลของหน่วยประมวลสถานการณ์ระบบสุขภาพ (HSIU) กรณีการถ่ายโอนภารกิจ รพ.สต. ไปยัง อบจ. โดย ดร.สมธนึก โชติช่วงฉัตรชัย สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ (IHPP) และเลขานุการคณะทำงาน HSIU รายงานสถานการณ์การถ่ายโอน สอน. และ รพ.สต. ไป อบจ. ว่า ณ ปีงบประมาณ 2567 (ไม่นับรวมกรุงเทพมหานคร) มี อบจ.ที่ได้รับการถ่ายโอน สอน. และ รพ.สต. จำนวน 62 จังหวัด, มี อบจ. ที่ยังไม่ได้รับการถ่ายโอน สอน. และ รพ.สต. จำนวน 14 จังหวัด โดยมีจังหวัดที่ถ่ายโอน รพ.สต. ไปยัง อบจ. 100% จำนวน 11 จังหวัด ได้แก่ สุพรรณบุรี ปราจีนบุรี ขอนแก่น ร้อยเอ็ด หนองบัวลำภู มุกดาหาร ภูเก็ต ปัตตานี แพร่ ระยอง ชลบุรี และมีประเด็นติดตามจากปี 2566 ที่พบข้อมูลที่น่าสนใจ อาทิ การจัดสรรงบประมาณจาก สปสช. ให้แก่ รพ.สต. ถ่ายโอน มีรูปแบบที่หลากหลายตามการตกลงกันในระดับพื้นที่ โดยระเบียบของกระทรวงสาธารณสุขไม่รองรับการจัดสรรงบค่าบริการจาก CUP ให้แก่ รพ.สต. ถ่ายโอน, บาง รพ.สต. สามารถให้บริการได้เช่นเดิม ในขณะที่บาง รพ.สต. มีการให้บริการบางรายการลดลง เช่น บริการคลินิกโรคเรื้อรัง และการให้ความสำคัญกับมาตรฐานการดูแลด้านสาธารณสุข, หลังการถ่ายโอน บาง อบจ.ทำข้อตกลงกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) ให้โรงพยาบาลแม่ข่าย ยังคงสนับสนุนการบริหารจัดการระบบยาเช่นเดิม ในขณะที่บาง อบจ. ดำเนินการจัดซื้อและบริหารจัดการระบบยาเอง ซึ่งรูปแบบระบบการจัดการยาแตกต่างตามบริบทของพื้นที่, บาง รพ.สต. ส่งข้อมูล เช่น รายงานการควบคุมโรค (506) ให้ สสจ. เหมือนก่อนการถ่ายโอน แต่บางแห่งส่งข้อมูลลดลง และบางแห่งไม่ส่งข้อมูล ส่วนมุมมองและความคาดหวังของประชาชนต่อ รพ.สต. ทั้งที่ถ่ายโอนและไม่ถ่ายโอน ไม่ต่างกัน คือต้องการบริการที่ดี มีคุณภาพ สะดวก และมีเจ้าหน้าที่เพียงพอ 

 

          นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข ย้ำว่า สวรส. ยังคงเดินหน้าสร้างองค์ความรู้เชิงประจักษ์ผ่านงานวิจัยคุณภาพ เพื่อสนับสนุนข้อมูลวิชาการให้กับพื้นที่และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้นำไปใช้ประโยชน์ในสถานการณ์การเปลี่ยนแปลง เมื่อมีการบริหารแบบแยกส่วน โดยมี รพ.สต. ส่วนหนึ่งถูกถ่ายโอนไปอยู่ภายใต้สังกัด อบจ. จำเป็นต้องมีข้อมูลสนับสนุนการวางระบบในทุกเรื่อง เช่น การจัดสรรและบริหารงบประมาณ ควรมีหลักการที่ถูกต้องและเหมาะสมตามภารกิจที่ดำเนินงาน การจัดซื้อยา ไม่ว่าหน่วยงานใดจะเป็นผู้จัดซื้อ ต้องมีการดำเนินการตามมาตรฐานที่ถูกต้อง เป็นต้น ซึ่งงานวิชาการจะเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี แต่สุดท้ายอาจมีการนำข้อมูลจากข้อเสนองานวิชาการไปปรับเพิ่มเติมก็ขึ้นอยู่กับแต่ละพื้นที่เป็นสำคัญ โดยหน่วย HSIU จะเป็นเสมือนคลังสมองทางด้านวิชาการที่เน้นทำงานตอบโจทย์การเปลี่ยแปลงแบบเร่งด่วน เพื่อนำข้อค้นพบและข้อเสนอจากงานวิจัยไปใช้ประโยชน์ในการขับเคลื่อนการถ่ายโอน รพ.สต.ฯ ให้เกิดประสิทธิภาพ และเป็นประโยชน์กับประชาชนมากที่สุด

 

          ด้าน ผศ.ดร.จรวยพร ศรีศศลักษณ์ รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข กล่าวว่า ที่ผ่านมา สวรส. มีการสนับสนุนทุนวิจัยที่เกี่ยวกับประเด็นการกระจายอำนาจด้านสุขภาพมาโดยตลอด และในกรณีการถ่ายโอน รพ.สต. ไปยัง อบจ. สวรส. ได้มีการดำเนินงานวิจัยตั้งแต่ระยะแรก ในปี 2565-2566 ซึ่งในระยะนี้เน้นไปที่การศึกษาและวิเคราะห์สถานการณ์ ส่วนระยะที่ 2 ปี 2566-2567 งานวิจัยที่ได้รับการสนับสนุนทุนก็ทยอยแล้วเสร็จ และพร้อมที่จะส่งต่อข้อมูลให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้นำไปใช้ประโยชน์ ดังนั้นในปี 2567-2568 นี้ สวรส.และหน่วย HSIU จะมีการจัดเวทีประชุมเครือข่ายผู้ปฏิบัติงานครั้งสำคัญ ทั้งภาคการปกครองส่วนท้องถิ่น และภาคสาธารณสุข เพื่อสื่อสาร แลกเปลี่ยน รับฟังข้อเสนอแนะ และพัฒนาเครือข่ายกองสาธารณสุขของ อบจ.ที่รับถ่ายโอนฯ ตลอดจนมีการสรุปข้อค้นพบจากงานวิจัยให้กับผู้เกี่ยวข้องได้นำไปใช้ประโยชน์ต่อไป

   ข่าวและภาพจาก สวรส.