การส่องกล้องกระเพาะปัสสาวะ จะใช้กล้องขนาดเล็กที่สามารถสอดเข้าไปในท่อปัสสาวะได้ เพื่อส่องเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะ ตรวจได้ทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย
โดยการส่องกล้องแบบนี้จะช่วยในการวินิจฉัยภาวะผิดปกติต่างๆ ที่เกิดขึ้นในท่อปัสสาวะและกรเพาะปัสสาวะได้ถ้าพยาธิสภาพนั้นสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า
การส่องกล้องวิธีนี้มักจะมีข้อบ่งชี้ที่พบบ่อย เช่น
- ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการปัสสาวะเป็นเลือด
- การตรวจเพื่อยืนยันในกรณีที่สงสัยเนื้องอกหรือนิ่วในกระเพาะปัสสาวะที่พบจากการตรวจโดยวิธีอื่น ๆ
- หาสาเหตุของอาการผิดปกติของการถ่ายปัสสาวะ เช่น ท่อปัสสาวะตีบ
- ต่อมลูกหมากโตที่มีอาการมากๆ จนอาจต้องผ่าตัด
- ติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะบ่อย ๆ
- หรือใช้ในการติดตามภายหลังการรักษามะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
ซึ่งข้อบ่งชี้ต่างๆ เหล่านี้อาจมีความแตกต่างไปบ้างในผู้ป่วยแต่ละราย
วิธีการ
การส่องกล้องกระเพาะปัสสาวะจะเริ่มโดยการใส่เจลยาชาเข้าไปในท่อปัสสาวะ หลังจากนั้นจะใส่กล้องตามเข้าไป ปัจจุบันกล้องที่ใช้เป็นกล้องอ่อน โค้งงอได้เยอะ จะต่างจากกล้องชนิดแข็งที่ใช้ในอดีต ดังนั้นความรู้สึกเจ็บจะน้อยกว่ามาก และสามารถทำการตรวจได้โดยไม่จำเป็นต้องใช้การดมยาสลบ และไม่จำเป็นต้องนอนโรงพยาบาล ในกรณีทั่วไปที่ไม่มีความซับซ้อนมักใช้เวลาในการตรวจไม่นาน ความรู้สึกของผู้ป่วยระหว่างการตรวจแทบไม่ต่างกับการใส่สายสวนปัสสาวะ หลังการตรวจผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ในวันที่ได้รับการตรวจเลย และด้วยความที่เป็นการใช้เจลยาชาเฉพาะที่ดังนั้นจึงไม่จำเป็นต้องงดน้ำหรืออาหารก่อนทำการตรวจ หลังการตรวจอาจมีอาการปัสสาวะแสบลำกล้องได้บ้าง แต่อาการมักค่อยดีขึ้นได้เองหลังดื่มน้ำมากๆ
การส่องกล้องกระเพาะปัสสาวะเป็นหัตถการที่มีประโยชน์ ช่วยในการวินิจฉัยและรักษาโรคต่าง ๆ ของระบบทางเดินปัสสาวะค่อนข้างมากครับ ดังนั้นไม่อยากให้มีความรู้สึกกลัวการตรวจนี้มากจนเกินไปครับ
ข้อมูลจาก
โรคต่อมลูกหมากและสุขภาพเพศชาย รพ. รามาธิบดี