ระบบประกันสุขภาพภาครัฐ 5 ประเภท มีรายละเอียดดังนี้
1) สิทธิหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (Universal Coverage Scheme, UCS)
หรือที่นิยมเรียกกันในชื่อ “สิทธิ 30 บาท หรือสิทธิบัตรทอง” โดยมีสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) หน่วยงานของรัฐ ภายใต้การกำกับดูแลของรัฐมนตรี ทำหน้าที่บริหารกองทุนให้เป็นไป ตามระเบียบที่คณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติกำหนด เพื่อส่งเสริมให้คนไทยเข้าถึงบริการด้านการแพทย์และสาธารณสุข เพื่อการสร้างเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค การตรวจวินิจฉัยโรค การรักษาพยาบาล และการฟื้นฟูสมรรถภาพที่จำเป็นต่อสุขภาพและ การดำรงชีวิต รวมถึงบริการการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ตามกฎหมายประกอบโรคศิลปะ ประชาชนคนไทยที่มีเลขประจำตัวประชาชน 13 หลักของกรม การปกครอง กระทรวงมหาดไทยและไม่มีสิทธิประกันสุขภาพจากหน่วย งานรัฐ มีสิทธิลงทะเบียนเลือกหน่วยบริการประจำเพื่อใช้สิทธิหลักประกัน สุขภาพแห่งชาติเข้ารับบริการสาธารณสุขได้โดยไม่ต้องจ่ายค่าบริการ ตามประกาศของคณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
2) สิทธิประกันสังคม โดยสำนักงานประกันสังคม (สปส.)
กระทรวงแรงงาน และสวัสดิการสังคมทำหน้าที่ดูแลระบบการเบิกจ่ายค่ารักษาพยาบาล ให้กับผู้ประกันตนที่ส่งเงินสมทบกองทุนประกันสังคม สามารถเข้ารับ บริการรักษาพยาบาลได้ที่โรงพยาบาลที่เลือกลงทะเบียน
3) สิทธิสวัสดิการการรักษาพยาบาลของข้าราชการ
โดยมีกรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลัง ทำหน้าที่ดูแลระบบออกกฎระเบียบและข้อบังคับ ดูแลสิทธิการรักษาพยาบาลให้กับข้าราชการและบุคคลในครอบครัว (บิดา มารดา คู่สมรสและบุตรที่ถูกต้องตามกฎหมาย) เมื่อเจ็บป่วยสามารถ เข้ารับบริการรักษาพยาบาลได้ที่โรงพยาบาลของรัฐ
4) สิทธิสวัสดิการการรักษาพยาบาลของพนักงานส่วนท้องถิ่น
โดยมี กระทรวงมหาดไทย ทำหน้าที่ดูแลระบบออกกฎระเบียบและข้อบังคับ เพื่อดูแลสิทธิรักษาพยาบาลให้กับข้าราชการท้องถิ่น ข้าราชการการเมือง พนักงาน ลูกจ้างประจำขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และบุคคลใน ครอบครัว เมื่อเจ็บป่วยสามารถเข้ารับบริการรักษาพยาบาลได้ ที่โรงพยาบาลของรัฐ
5) สิทธิหน่วยงานรัฐอื่นๆ
คุ้มครองบริการรักษาพยาบาลให้กับพนักงาน หน่วยงานรัฐต่างๆ เช่น รัฐวิสาหกิจ องค์การมหาชน หน่วยงานรัฐที่จัด ตั้งตาม พ.ร.บ เฉพาะ ฯลฯ และอาจคุ้มครองถึงบุคคลในครอบครัวด้วย ทั้งนี้ขึ้นกับระเบียบของแต่ละหน่วยงาน
ประเทศไทยก้าวสู่หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า (Universal Health Coverage, UHC) หลังจากรัฐบาลจัดให้มีกองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ตาม พ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545 ทำให้ประชาชนคนไทยมีสิทธิ เข้าถึงบริการสาธารณสุขอย่างทั่วถึง และลดค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพของครัวเรือน ไม่ต้องล้มละลายจากค่ารักษาพยาบาล
ข้อมูลจาก
หลักประกันสุขภาพ 10 เรื่องควรรู้
