จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อโควิด-19 ที่ยังคงพุ่งสูงขึ้นต่อเนื่องจากคลัสเตอร์ใหม่ในพื้นที่สีแดงเข้มหลายแห่งในหลายจังหวัดทั่วประเทศ คณะนักวิจัยนำโดย รองศาสตราจารย์ ดร.สัญชัย พยุงภร ภาควิชาชีวเคมี คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จึงเร่งพัฒนานวัตกรรมชุดตรวจคัดกรองโรคโควิด-19 "COVID-19 SCAN" ที่ใช้สะดวก รวดเร็ว ราคาไม่แพง ประสิทธิภาพความแม่นยำใกล้เคียงมาตรฐานกระทรวงสาธารณสุข (Real-time PCR)
"สำหรับคนที่กังวลว่าตนอาจเสี่ยงติดโควิด-19 ถ้าเข้าโรงพยาบาล และขอตรวจแล้วแต่เขาไม่รับตรวจเนื่องจากไม่เข้าข่ายผู้มีความเสี่ยงสูงและไม่มีอาการร่วม คนกลุ่มนี้อาจเลือกใช้ชุดตรวจ COVID-19 SCAN ซึ่งตรวจได้ครอบคลุมและรวดเร็ว ทีมวิจัยจุฬาฯ ตั้งใจสร้างชุดตรวจนี้ขึ้นเพื่อบริการประชาชนทั่วไปให้เข้าถึงการตรวจได้สะดวกที่สุด" รศ.ดร.สัญชัย กล่าว
คุณสมบัติเด่นของนวัตกรรมชุดตรวจคัดกรองโรคโควิด-19 COVID-19 SCAN เป็นการตรวจทางอณูชีววิทยา (Molecular Test) แบบเดียวกับ Real-time PCR ซึ่งใช้ตรวจได้ทั้งสิ่งส่งตรวจตัวอย่างจากระบบทางเดินหายใจ (Throat swab) และตัวอย่างน้ำลาย ซึ่งการใช้ตัวอย่างน้ำลายมีข้อดีคือเก็บตัวอย่างสะดวกและตรวจพบเชื้อได้สูงภายใน 11 วันแรกที่มีอาการ ทั้งยังไม่ระคายเคือง (จากการเก็บตัวอย่าง) กว่าการ Swab จึงทำให้ตรวจได้บ่อยเท่าที่ต้องการ ระยะเวลาการตรวจใช้เวลาราว 90 นาที – 2 ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับปริมาณตัวอย่าง
ชุดตรวจคัดกรองโรคโควิด-19 COVID-19 SCAN จะตรวจโดยใช้กระบวนการสกัดสารพันธุกรรมและการเพิ่มปริมาณสารพันธุกรรมภายใต้อุณหภูมิเดียว จากนั้นจึงตรวจหาสารพันธุกรรมจำเพาะด้วยระบบ CRISPR-Cas12a หากพบสารพันธุกรรมของเชื้อโควิด-19 เป็นผลบวก จะเกิดการเรืองแสงขึ้นภายใต้เครื่องกำเนิดแสงสีฟ้า (Blue light transilluminator)
ประสิทธิภาพของ COVID-19 SCAN ในการวินิจฉัยทางคลินิกมีความจำเพาะ 100% ความไว 96.23% และความแม่นยำ 98.78% โดยใช้เครื่องมือไม่ซับซ้อนและใช้พื้นที่เก็บผลตรวจน้อย เหมาะกับโรงพยาบาลต่างจังหวัดและคลินิกทั่วไปที่ไม่มีเครื่อง Real-time PCR ราคาสูง ขณะที่ประสิทธิผลของชุดตรวจทั้งสองได้ผลถูกต้องแม่นยำใกล้เคียงกัน เพราะฉะนั้น ชุดตรวจ COVID-19 SCAN จึงเหมาะสำหรับการออกตรวจเพื่อคัดกรองเชิงรุกนอกสถานที่อย่างเช่นในนิคมอุตสาหกรรม
นวัตกรรมชุดตรวจคัดกรองโรคโควิด-19 “COVID-19 SCAN” มีความพร้อมของเทคโนโลยีระดับ 8 (Technology Readiness Level; TRL8) และถ่ายทอดเทคโนโลยีให้แก่บริษัทไมโคร อินเจคชั่น จำกัด (ประเทศไทย) เพื่อพัฒนาต่อยอดจากงานวิจัยจนเกิดเป็นนวัตกรรมที่สามารถใช้งานได้จริงและเกิดประโยชน์เชิงสังคมและเชิงพาณิชย์ โดยนวัตกรรมชุดตรวจคัดกรองโรคโควิด-19 นี้
ได้รับการรับรองและอนุญาตให้ผลิตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เลขที่ T6400049 เมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2564 ดังนั้นนวัตกรรมนี้จึงน่าจะเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่จะช่วยให้การตรวจคัดกรองหรือวินิจฉัยโรคโควิด-19 สามารถเข้าถึงได้ง่ายขึ้นและรวดเร็ว รวมถึงสามารถประยุกต์ใช้ในการตรวจคัดกรองเชิงรุกนอกสถานที่สำหรับกลุ่มที่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อโควิด-19 เพื่อควบคุมการแพร่กระจายของเชื้อโควิด19 ตลอดจนผู้ติดเชื้อได้เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลได้อย่างทันท่วงที
อย่างไรก็ดี ชุดตรวจดังกล่าวยังไม่อาจให้คนทั่วไปใช้งานได้เอง ยังคงต้องอาศัยบุคลากรทางการแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญในการตรวจ โดยมีค่าใช้จ่ายในการตรวจต่ำกว่าการตรวจด้วย Real-time PCR ประมาณ 50%
COVID-19 SCAN จึงเหมาะกับภารกิจตะลุยตรวจหาผู้ติดเชื้อโควิด-19 รวมทั้งในหน่วยงานทางการแพทย์ที่ต้องตรวจหาผู้ติดเชื้อเป็นประจำ เช่น หน่วยโรคไต ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาฯ เพื่อตรวจคัดกรองบุคลากรทางการแพทย์และผู้ป่วยโรคไตก่อนเข้ารับการฟอกไต (hemodialysis) รวมทั้งศูนย์วิจัยโรคเอดส์และสภากาชาดไทยโดยใช้กับอาสาสมัครผู้ติดเชื้อ HIV ที่หน่วย HIV-NAT หลังได้รับวัคซีนป้องกันโรค COVID-19 เพื่อประเมินประสิทธิผลของวัคซีนในผู้ป่วย นอกจากนี้ยังใช้ประจำที่กลุ่มงานทันตกรรมเช่นที่โรงพยาบาลสันป่าตอง จ.เชียงใหม่ เพื่อตรวจบุคลากรทางการแพทย์และผู้ป่วยก่อนเข้ารับการรักษาทันตกรรม
ชุดตรวจคัดกรองโรคโควิด-19 "COVID-19 SCAN"
ประชาชนทั่วไปไม่สามารถนำไปใช้เองได้ โรงพยาบาล หน่วยงานทางการแพทย์ หรือบริษัทที่สนใจชุดตรวจคัดกรองโรคโควิด-19 "COVID-19 SCAN" โปรดสอบถามรายละเอียดได้ที่
http://www.covidscan.tech/ หรือติดต่อ บริษัท ไมโคร อินเจคชั่น จำกัด อีเมล covid19scan@bkf.co.th ผ่านคุณสมฤดี 092-247-0019 หรือคุณมณีรัตน์ 082-299-6333
รองศาสตราจารย์ ดร.สัญชัย พยุงภร
อ.ดร.นพัต จันทรวิสูตร
อ.ดร.พิริยะ วงศ์คงคาเทพ
คณะแพทยศาสตร์ จุฬาฯ ผู้ร่วมวิจัย
