กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ให้คำนิยาม ทั้ง 2 ประเภท ไว้ดังนี้
โรคจากการประกอบอาชีพ (occupational diseases) หมายถึง โรคที่เกิดจากปัจจัยในการประกอบอาชีพโดยตรง ซึ่งเป็นปัจจัยเดียวที่ก่อให้เกิดโรค โดยอาจเกิดทันทีเช่น ได้รับสัมผัสไอกรดในโรงงานแบตเตอรี่ มีอาการแสบตา แน่นหน้าอก หายใจไม่ออก หรือการสัมผัสสารกำจัดแมลงในขณะฉีดพ่น มีอาการแน่นหน้าอก หนังตากระตุกน้ำตาไหล คลื่นไส้ อาเจียน ผื่นคันตามผิวหนัง เป็นต้น หรือเกิดขึ้นภายหลังจากการประกอบอาชีพเป็นระยะเวลานานเช่นโรค นิวป์โมโคนิโอสิส ได้แก่โรคซิลิโคสิส โรคจากแร่ใยหินแอสเบสตอสมีระยะการก่อโรค (latency period) ตั้งแต่เริ่มสัมผัสจนมีอาการและอาการแสดง ใช้เวลานานอย่างน้อย 15 ปี โดยส่วนใหญ่โรคจากการประกอบอาชีพจะมีระยะฟักตัวนานและความสำคัญคือ เมื่อเป็นโรคแล้วมักจะรักษาไม่หายขาด
โรคที่เกี่ยวเนื่องจากการประกอบอาชีพ (work-related diseases) หมายถึง การประกอบอาชีพไปกระตุ้นให้โรคเดิมของผู้ป่วยคนนั้นให้แสดงอาการออกมา หรือทำให้อาการแย่ลงกว่าเก่า เช่น ในคนที่มีโครงสร้างผิดปกติอยู่แล้ว หรือผู้ป่วยด้วยโรคเบาหวานจะมีอาการโรคเส้นเอ็นอักเสบได้ง่าย ดังนั้นการประกอบอาชีพเมื่อมีการออกแรงซ้ำ ๆ หรือมีท่าทางการทำงานที่ไม่ถูกต้อง ก็จะแสดงอาการขึ้น
จากทั้ง 2 ประเภท ได้จัดจำแนกอีกลักษณะโดยจำแนกเป็น "กลุ่มโรค" ได้ 6 กลุ่ม ตามสาเหตุ ที่ก่อให้เกิดโรค
1. กลุ่มโรคที่เกิดขึ้นจากสารเคมี (Diseases caused by chemical agents)
1.1 โรคจากเบนซีน ( Disease caused by benzene or its toxic homologues)
1.2 โรคจากโทลูอีน ( Disease caused by benzene or its toxic homologues )
1.3 โรคจากสไตรีน ( Disease caused by benzene or its toxic homologues )
1.4 โรคจากไซลีน ( Disease caused by benzene or its toxic homologues )
1.5 โรคจากแคดเมียม ( Disease caused by cadmium or its toxic compounds)
1.6 โรคจากโครเมียม ( Disease caused by chromium or its toxic compounds)
1.7 โรคจากแมงกานีส ( Disease caused by manganese or its toxic compound)
1.8 โรคจากสารหนู (Disease caused by arsenic or its toxic compound)
1.9 โรคจากปรอท ( Disease caused by mercury or its toxic compound)
1.10 โรคจากตะกั่ว (Disease caused by lead or its toxic compound)
1.11 คลอรีน ( Disease caused by chlorine)
1.12 โรคจากแอมโมเนีย ( Disease caused by ammonia)
1.13 ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ( Disease caused sulphur dioxide or sulphuric acid )
1.14 โรคคาร์บอนมอนนอกไฃด์ (Disease caused by carbon monoxide)
1.15 โรคจากไฮโครเจนซัลไฟด์ ( Disease caused by hydrogensulphide)
1.16 โรคจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช (Disease caused by pesticides)
2. กลุ่มโรคที่เกิดขึ้นจากสาเหตุทางกายภาพ ( Diseases caused by physical agents )
2.1 โรคประสาทหูเสื่อมจากการทำงาน( Hearing impairment caused by noise)
2.2 โรคจากความร้อน ( Disease caused by heat radiation)
3. กลุ่มโรคที่เกิดขึ้นจากสาเหตุทางชีวภาพ ( Diseases caused by biological agents )
3.1 วัณโรคปอด (Tuberculosis)
3.2 โรคแอนแทรกซ์ (Anthrax)
3.3 โรคเลปโตสไปโรสิส (Leptospirosis)
4. กลุ่มโรคระบบทางเดินหายใจที่เกิดขึ้นเนื่องจากการทำงาน ( Occupational Respiratory Diseases)
4.1 โรคซิลิโคสิส ( Silicosis )
4.2 โรคแอสเบสโตลิส (โรคปอดจากแร่ใยหิน, Asbestosis )
4.3 โรคบิสสิโนสิส (Byssinosis)
4.4 โรคหอบหืดจากการประกอบอาชีพ ( Occupational asthma)
5. กลุ่มโรคผิวหนังจากการทำงาน (Occupational skin disease)
5.1 โรคผิวหนังอักเสบจากสารก่อระคายจากการประกอบอาชีพ (Occupational Irritant Contact Dermatitis)
5.2 โรคผิวหนังอักเสบจากการสัมผัสแบบก่อภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ ( Occupational Allergic Contact Dermatitis)
6. โรคระบบกล้ามเนื้อและโครงสร้างกระดูกจากการทำงาน (0ccupational musculo-skeletal disorders)
6.1 อาการปวดหลังส่วนล่างจากการทำงาน
กฏหมาย
ปี 2536 กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคมออกประกาศ เรื่อง กำหนดชนิดของโรค ซึ่งเกิดขึ้นตามลักษณะหรือสภาพของงานหรือเนื่องจากการทำงาน จำนวน 32 โรค ดังต่อไปนี้
1. โรคจากสารตะกั่ว หรือสารประกอบของสารตะกั่ว
2. โรคจากแมงกานีส หรือสารประกอบของแมงกานีส
3. โรคจากสารหนู หรือสารประกอบของสารหนู
4. โรคจากเบอริลเลี่ยม หรือสารประกอบของสารเบอริลเลี่ยม
5. โรคจากสารปรอท หรือสารประกอบของปรอท
6. โรคจากโครเมี่ยม หรือสารประกอบของโครเมี่ยม
7. โรคจากนิเกิ้ล หรือสารประกอบของนิเกิ้ล
8. โรคจากสังกะสี หรือสาร ประกอบของสังกะสี
9. โรคจากแคดเมี่ยม หรือสาร ประกอบของแคดเมี่ยม
10. โรคจากฟอสฟอรัส หรือสาร ประกอบของฟอสฟอรัส
11. โรคจากคาร์บอนไดซัลไฟด์
12. โรคจากไฮโดรเจนซัลไฟ
13. โรคจากซัลเฟอร์ไดอ๊อกไซด์ หรือกรดซัลฟูริค
14. โรคจากไนโตรเจนอ๊อกไซด์ หรือกรดไนตริค
15. โรคจากแอมโมนีย
16. โรคจากคลอรีน หรือสารประกอบของคลอรีน
17. โรคจากคาร์บอนมอนอกไซด์
18. โรคจากเบนซิน หรือสารประกอบของเบนซิน
19. โรคจากสารฮาโลเจน ซึ่งเป็นอนุพันธ์ของไฮโดรเย็นกลุ่มน้ำมัน
20. โรคจากสารกำจัดศัตรูพืช
21. โรคจากสารเคมีอื่นหรือสารประกอบของสารเคมีอื่น
22. โรคจากเสียง
23. โรคจากความร้อน
24. โรคจากความเย็น
25. โรคจากความสั่นสะเทือน
26. โรคจากความกดดันอากาศ
27. โรคจากรังสีไม่แตกตัว
28. โรคจากรังสีแตกตัว
29. โรคจากแสงหรือคลื่นแม่เหล็ก - ไฟฟ้าอื่น ๆ
30. โรคจากฝุ่น
31. โรคติดเชื้อจากการทำงาน
32. โรคอื่น ๆ ซึ่งเกิดขึ้นตามลักษณะหรือสภาพของงาน หรือเนื่องจากการทำงาน
ประกาศฉบับนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา เป็นต้นไป
ประกาศ ณ วันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2536
