ข้อมูลบริการสุขภาพ

White Paper การพิสูจน์และยืนยันตัวตนด้วยระบบไบโอเมตริก PERSONAL VERIFICATION USING BIOMETRIC SYSTEMS โดย สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์

เทคโนโลยีไบโอเมตริก (Biometrics) [pdf] ถือเป็นสิ่งที่ใช้เพื่อการพิสูจน์และยืนยันตัวบุคคลรูปแบบหนึ่งที่ถือเป็น ลักษณะเฉพาะทางสรีรวิทยา หรือ Physiological Characteristics และลักษณะเฉพาะทางพฤติกรรม หรือ Behavioral Characteristics ที่เน้นการใช้งานเพื่อบริการประชาชน ซี่งในรายงานฉบับนี้ได้มีการรวบรวมและนำเสนอเทคโนโลยี ไบโอเมตริก โดยแบ่งออกเป็น 6 ลักษณะเฉพาะที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน คือ ใบหน้า ลายนิ้วมือ ลายม่านตา ลายเส้นเลือด ลายเซ็น และเสียงพูด ซึ่งแต่ละแบบจะมีข้อดีและข้อด้อยที่แตกต่างกันไป ซึ่งคุณลักษณะที่สำคัญ เช่น ความเป็น เอกลักษณ์เฉพาะ ความคงทนถาวรในการใช้งาน การมีในมนุษย์ทุกคน การตรวจวัดได้ ประสิทธิภาพในการใช้งาน การยอมรับของผู้ใช้งาน และความยากในการปลอมแปลง โดยในรายงานฉบับนี้ จะแบ่งออกเป็น 5 บท เริ่มตั้งแต่บทที่ 1 ที่จะนำเสนอการศึกษาและวิเคราะห์ลักษณะเฉพาะ ของไบโอเมตริกในแต่ละแบบ ที่จะช่วยตอบข้อสงสัยของหลายคนเกี่ยวกับหลักการทำงานเพื่อการรู้จำและแยกแยะ ลักษณะของบุคคลในแต่ละแบบ จะช่วยเพิ่มความเข้าใจลักษณะในแต่ละแบบได้อย่างเด่นชัดมากขึ้น โดยมีอัลกอริทึม ที่ได้รับความนิยมในลักษณะเฉพาะแต่ละแบบ เช่น การรู้จำใบหน้า จะเป็นอัลกอริทึมการเรียนรู้ชิงลึก (Deep Learning) ที่ทำให้คอมพิวเตอร์มีความสามารถในการพัฒนาตนเองได้ โดยการเรียนรู้ข้อผิดพลาดที่สอนโดยข้อมูล ที่มนุษย์กำหนดให้ ซี่งจะเห็นได้ว่าในปัจจุบันมีหลายองค์กรที่นำเทคโนโลยีนี้ไปใช้ เนื่องจากมีความแม่นยำ ราคาไม่แพง ผู้ใช้ยอมรับ และปลอดภัย เพราะมีระยะห่างระหว่างบุคคล และอุปกรณ์ เป็นต้น

บทที่ 2 จะมีการยกตัวอย่างหรือ Used Cases เพื่อให้เห็นการนำเอาไบโอเมตริกไปใช้งานในรูปแบบ การให้บริการประชาชนอย่างเป็นรูปธรรมในโครงการต่างๆ ที่โครงการส่วนใหญ่เกิดขึ้นเพื่อช่วยแก้ปัญหาของประเทศ ในมิติต่าง ๆ และความสำเร็จส่วนหนึ่งมาจากความร่วมมือกันระหว่างหน่วยงานสำคัญที่เกี่ยวข้อง

นบทที่ 3 จะเน้นประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการใช้งานไบโอเมตริกกับข้อมูลส่วนบุคคล ซึ่งได้มีการอ้างอิงถึง กฎหมายในประเทศไทย 2 ฉบับ คือ พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 และ พระราชบัญญัติ ข้อมูลข่าวสารทางราชการ พ.ศ. 2540 รวมถึงประเด็นเทคโนโลยีไบโอเมตริกที่เกี่ยวข้องกับสิทธิส่วนบุคคลและ ข้อมูลส่วนบุคคลในต่างประเทศ เช่น ประเด็นการถูกฟ้องจากการละเมิดข้อมูลส่วนบุคคลของ Facebook และ Google  เป็นต้น ที่จะรวมไปถึงประเด็นการใช้งานในกลุ่มผู้สูงอายุ และเด็ก พร้อมทั้งประเด็นทางด้านจริยธรรม ซึ่งในบทนี้ จะทำให้เห็นว่าประเทศไทยมีกฎหมายรองรับการคุ้มครองสิทธิส่วนบุคคลที่เป็นแนวทางเดียวกับสากล แต่ยังไม่มีในมุมของ การคุ้มครองสิทธิข้อมูลไบโอเมตริก 

บทที่ 4 จะกล่าวถึง ภูมิทัศน์ของมาตรฐานไบโอเมตริกโดยรวม ซึ่งจะอธิบายถึงมาตรฐานสากล ISO/IEC JTC 1/SC37 ซึ่งเป็นมาตรฐานหลักที่เกี่ยวข้องกับไบโอเมตริกที่ใช้ในการบริการประชาชน และมาตรฐาน ANSI/NIST ITL ซึ่งเป็นมาตรฐานไบโอเมตริกที่ใช้กับงานทางด้านนิติวิทยาศาสตร์ ที่จะทำให้ผู้สนใจเข้าใจถึง วัตถุประสงค์และเป้าหมายของแต่ละมาตรฐานได้อย่างชัดเจนมากขึ้น  

บทที่ 5 จะเป็นการนำเสนอแนวทางการวัดสมรรถนะของระบบไบโอเมตริกเพื่อเปรียบเทียบ ประสิทธิภาพของระบบในการนำไปใช้งาน ซึ่งแบ่งเป็นการวัดประสิทธิภาพระบบยืนยันตัวบุคคล การวัดประสิทธิภาพ ระบบค้นหาตัวบุคคล การวัดประสิทธิภาพการนำเข้าข้อมูล รวมถึงหน่วยงานอิสระต่าง ๆ ที่เปรียบเทียบประสิทธิภาพ ของระบบไบโอเมตริกในปัจจุบัน พร้อมการแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างของการประเมินสมรรถนะของระบบไบโอ เมตริกในแต่ละระดับ ทั้งการประเมินในระดับเทคโนโลยี ระดับการจำลองประยุกต์ใช้งาน และระดับปฏิบัติการ