ข้อแนะนำหลังการถอนฟัน หรือผ่าฟันคุด
- กัดผ้าให้แน่นพอสมควรไว้ 1 ชั่วโมง หลังจากการถอนฟันหรือผ่าตัด แล้วคายผ้าทิ้ง หากมีเลือดไหลออกมาอีก ให้กัดผ้าที่สะอาดใหม่อีก 1 ชั่วโมง
- ถ้าเลือดไหลไม่หยุดภายหลังการถอนฟัน หรือผ่าฟันคุด ห้ามอมน้ำแข็ง ควรใช้นำแข็งห่อประคบนอกปากบริเวณที่ถอนฟัน หรือบริเวณแผลผ่าตัด
- ห้ามบ้วนน้ำหรือน้ำยาใดๆ ในวันแรก ถ้าจำเป็นให้บ้วนเบาๆ มิฉะนั้นเลือดที่กำลังจะแข็งตัวอาจหลุดไป และทำให้ปวดได้
- แปรงฟันทำความสะอาดตามปกติ เพียงแต่ระวังแผลที่ถอนฟันหรือผ่าตัด
- ถ้าปวดให้รับประทานยาแก้ปวด 1-2 เม็ด ถ้าไม่หายให้รับประทานใหม่ในเวลาห่างกัน 4 ชั่วโมง
- ห้ามเอานิ้วมือ ไม้จิ้มฟัน แคะ เขี่ยบริเวณแผล และห้ามดูดแผลเล่น
- ทำงานประจำวันได้ แต่อย่าออกกำลังกายเกินควร
- ห้ามดื่มสุรา ของมึนเมาเป็นเวลา 3 วันหลังการถอนฟันหรือผ่าฟันคุด
- ถ้ามีอาการผิดปกติ ควรกลับมาให้ทันตแพทย์ตรวจดูใหม่
- ในกรณีที่เป็นแผลผ่าตัดหรือแผลผ่าฟันคุด ควรประคบด้วยผ้าชุบน้ำอุ่น ภายหลังจากผ่าตัด 1 วัน จะทำให้อาการบวมยุบเร็วขึ้น และกลับมาตัดไหมภายหลัง ประมาณ 5 – 7 วัน
ข้อแนะนำหลังการอุดฟัน
- หลังการอุดฟันด้วยอมัลกัม ห้ามใช้ฟันซี่ที่อุด เคี้ยวอาหารภายใน 24 ชั่วโมง
- หลีกเลี่ยงการใช้ฟันหน้าซึ่งอุดด้วยวัสดุสีเหมือนฟันกัดหรือแทะอาหาร เพราะอาจทำให้วัสดุอุดฟันบิ่นหรือแตกได้
- งดหรือลดการสูบบุหรี่ การดื่มชา กาแฟ เพราะอาจทำให้เกิดคราบสีบนวัสดุอุดซึ่งมีสีเหมือนฟันได้
- หลังการอุดฟัน หากมีความผิดปกติเกิดขึ้น เช่น เสียวฟันเวลาเคี้ยวอาหาร ปวดฟันซี่ที่อุด หรือวัสดุที่อุดฟันแตกหรือหลุด ให้รีบกลับมาพบทันตแพทย์
- พบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน เพื่อตรวจสภาพฟันที่อุดไป ว่าวัสดุอุดยังอยู่ในสภาพดี ไม่มีการผุต่อ
ข้อควรรู้สำหรับผู้ป่วยที่รักษาคลองรากฟัน
ในระหว่าง หรือหลังการรักษาคลองรากฟันท่านอาจประสบปัญหาเหล่านี้
- ฟันแตกบิ่น ในระหว่างการรักษา หรือรักษาเสร็จแล้ว แต่ยังไม่ได้ทำครอบฟัน ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงการกัดหรือเคี้ยวของแข็ง เพราะอาจทำให้ฟันแตกหักได้ ฉะนั้น หลังจากรักษาคลองรากฟันแล้ว ควรบูรณะด้วยครอบฟันโดยเร็ว
- เจ็บเหงือกหรือกระพุ้งแก้มบริเวณฟันที่รักษา อาการจะค่อยๆ หายไป ภายใน 1 – 2 วัน
- วัสดุอุดชั่วคราวหรือครอบฟันชั่วคราวหลุด น้ำลายและเชื้อโรคอาจจะเข้าไปในคลองรากฟันที่ทำความสะอาดและฆ่าเชื้อไว้แล้ว
- มีกลิ่นยาออกมาจากฟันที่รักษา อาจเกิดจากวัสดุอุดชั่วคราวหลุด มีรอยรั่ว หรือฟันมีการแตกร้าว
- ปวดฟันหรือเหงือกบวม ให้รับประทานยาตามที่ทันตแพทย์แนะนำ
หากมีปัญหาดังกล่าว ให้รีบไปพบทันตแพทย์โดยเร็ว
ข้อแนะนำหลังการอุดฟัน หรือครอบฟันน้ำนม
- หลังการอุดฟัน ห้ามใช้ฟันซี่ที่อุดนั้นเคี้ยวอาหาร ประมาณ 8 – 10 ชั่วโมง
- หลังการอุดฟันซี่ที่ผุรูกว้างมากๆ ห้ามใช้ฟันซี่นั้นกัดหรือเคี้ยวอาหารที่แข็งมากจนเกินไป
- ในกรณีที่ต้องใส่ยาชาร่วมกับการอุดฟัน หรือครอบฟัน เด็กจะมีความรู้สึกชา (หรือหนา) บริเวณลิ้นและริมฝีปาก ต้องระวังไม่ให้เด็กกัด เกา หรือหยิกริมฝีปาก ลิ้น มิฉะนั้นจะเกิดแผลขึ้น
- หากมีปัญหาหลังรับการรักษา ควรกลับไปพบทันตแพทย์ทันที
- พบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพในช่องปาก อย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง
ข้อแนะนำหลังการติดเครื่องมือจัดฟันชนิดติดแน่น
- รักษาความสะอาดฟัน และเครื่องมือจัดฟัน โดยแปรงฟันหลังอาหารทุกมื้อ และก่อนเข้านอนเป็นประจำ
- รักษาเครื่องมือให้อยู่ในสภาพสมบูรณ์ ไม่หลุด หัก หรือบิดเบี้ยว โดยหลีกเลี่ยงอาหารที่แข็งหรือเหนียว และระมัดระวังเป็นพิเศษเมื่อเล่นกีฬาที่อาจเกิดการกระทบกระทั่งรุนแรง
- ให้ความร่วมมือ และปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์โดยเคร่งครัด โดยเฉพาะการคล้องยางดึงฟัน หรือการใส่อุปกรณ์เสริมพิเศษ
- พยายามปรับตัวให้เข้ากับเครื่องมือที่ใส่ เนื่องจากเมื่อมีการดึงฟัน ย่อมเกิดความรู้สึกตึง ปวด หรือรำคาญบ้าง
- พบทันตแพทย์ตามวันและเวลานัดโดยสม่ำเสมอ
วิทยาการเพื่อประชาชน สถาบันทันตกรรม
