โควิด-19 วัคซีน การให้วัคซีนเข็ม 1 และ 2 ต่างชนิดกัน
ยง ภู่วรวรรณ
ในทางปฏิบัติวัคซีนโควิด-19 เป็นวัคซีนใหม่จึงยังไม่แนะนำที่ให้เข็ม 1 และ 2 ต่างชนิดกัน ตามหลักทฤษฎีที่มีการใช้วัคซีนในเด็ก การใช้วัคซีนมีการสลับกันได้และมีการศึกษามาแล้วทั้งสิ้น เช่น วัคซีนป้องกันท้องเสียโรต้า วัคซีนตับอักเสบเอ ตับอักเสบบี คอตีบไอกรนบาดทะยัก เพราะโดยหลักการเชื้อโรคไม่รู้หรอกว่าฉีดวัคซีนยี่ห้ออะไร
ขณะนี้มีแนวทางการศึกษาเพิ่มขึ้นเรื่อยๆในการให้วัคซีนสลับยี่ห้อ ทางศูนย์ฯกำลังเริ่มดำเนินการวิจัยโดยขอทุนจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติและจะนำเสนอโครงการวันนี้ การวิจัยไม่น่าจะนานก็จะรู้ผลโดยเข็มแรกให้วัคซีน Sinovac เข็มที่ 2 ให้วัคซีน AstraZeneca และในทำนองกลับกันเข็มแรกให้วัคซีน AstraZeneca เข็มที่ 2 ให้ Sinovac
การศึกษาจะเป็นประโยชน์อย่างมาก ในกรณีเมื่อฉีดเข็มแรกแล้วเกิดแพ้วัคซีน เข็ม 2 จำเป็นที่จะต้องเปลี่ยนหรือในกรณีที่วัคซีนชนิดใดชนิดหนึ่งขาดแคลนก็สามารถใช้อีกชนิดหนึ่งได้เลย ไม่จำเป็นที่จะต้องเก็บวัคซีนไว้เข็ม 2 การบริหารวัคซีนจะง่ายขึ้นมากทำให้การให้วัคซีนเร็วขึ้น
จากข้อมูลเบื้องต้นในผู้ที่แพ้วัคซีนเข็มแรกและไปฉีดเข็ม 2 ต่างชนิดกัน เราพยายามหาผู้ที่ฉีดดังกล่าว ขณะนี้ได้มีการตรวจสอบได้ 5 คน เชื่อว่ายังมีอีกมาก จากข้อมูลที่ได้แสดงในกราฟจะเห็นว่า 4 รายที่ฉีดวัคซีน Sinovac เข็มแรกและเข็ม 2 ได้รับ AstraZeneca ภูมิต้านทานที่ขึ้นสูงกว่าการได้รับวัคซีนชนิดเดียว Sinovac 2 ครั้งและทำนองกลับกัน ก็เช่นเดียวกันมีเพียง 1 ราย ที่ได้รับ AstraZeneca แล้วเข็ม 2 ได้ Sinovac อีก 1 เดือนต่อมา ภูมิคุ้มกันที่ขึ้นก็สูงกว่าเกณฑ์เฉลี่ย
การศึกษาจะต้องคำนึงถึงความปลอดภัยหรืออาการข้างเคียงว่าจะเพิ่มขึ้นหรือไม่ ถ้าการสลับวัคซีนปลอดภัยจะเป็นอีกแนวทางหนึ่งในยามที่วัคซีนขาดแคลนหรือแพ้วัคซีนและเป็นแนวทางในการที่จะนำมาใช้ในการกระตุ้นเข็มที่ 3 โดยไม่จำเป็นที่จะต้องใช้วัคซีนชนิดเดียวกัน
โครงการทั้งหมดอยู่ในแนวทางการวิจัยของศูนย์ที่ทำอยู่แล้ว คงจะมีการประกาศรับอาสาสมัครเร็วๆนี้ หลังจากที่โครงการผ่านคณะกรรมการจริยธรรม การศึกษาวิจัย ความคืบหน้าทั้งหมดจะเรียนให้ทราบและเชื่อว่าจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง
นพ.ยง ภู่วรวรรณ
6 มิถุนายน 2564