นายแพทย์สุรโชค ต่างวิวัฒน์ รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา เปิดเผยว่า ปัจจุบันมักพบการแถลงผลการศึกษาวิจัยผลิตภัณฑ์สมุนไพร ในลักษณะเพื่อประโยชน์แอบแฝงทางการค้า สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ขอชี้แจงว่า การกระทำดังกล่าวเข้าข่ายการโฆษณา ซึ่งต้องผ่านการอนุญาตจาก อย. เพื่อการคุ้มครองผู้บริโภคจากข้อมูลข่าวสารที่บิดเบือน ไม่เป็นธรรมกับผู้บริโภค หากฝ่าฝืนมีโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ทั้งนี้ ก่อนการนำผลิตภัณฑ์สมุนไพรมาศึกษาวิจัยในมนุษย์ จะต้องแจ้งการผลิต นำเข้าเพื่อการวิจัยกับ อย. และต้องได้รับการอนุมัติจากคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์ด้วย จึงจะเริ่มการศึกษาวิจัยในมนุษย์ได้ และเมื่อการวิจัยเสร็จสิ้นผู้ประกอบการจะสามารถนำผลการศึกษาวิจัย มาขอขึ้นทะเบียนตำรับ หรือ ขยายสรรพคุณกับทาง อย. โดยหลังจากได้รับการอนุมัติแล้ว จึงจะสามารถขออนุญาตโฆษณาตามกฎหมายได้ต่อไป
รองเลขาธิการ อย. กล่าวเพิ่มเติมว่า สำหรับผู้บริโภค อย. ขอเตือนอย่าหลงเชื่อโฆษณาที่อ้างผลการศึกษาวิจัยผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่ไม่ได้รับอนุญาตจาก อย. ดังนั้น ก่อนซื้อผลิตภัณฑ์สมุนไพร ควรตรวจสอบการได้รับอนุญาตโฆษณาผลิตภัณฑ์จากเว็บไซต์ อย. www.fda.moph.go.th หัวข้อ สืบค้นข้อมูลใบอนุญาตโฆษณา และตรวจสอบผลิตภัณฑ์ที่ได้รับอนุญาต หัวข้อ ตรวจสอบผลิตภัณฑ์
ผลงานจัดการปัญหาโฆษณา ปี พ.ศ. 63 - ม.ค. 64
ในปี พ.ศ. 2563 - ม.ค. 2564 อย.รายงานผลการ ดำเนินการเฝ้าระวัง ตรวจสอบ ผลิตภัณฑ์สุขภาพ รวมทั้งสถานประกอบการผลิต นำเข้า จำหน่าย และการโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพทางสื่อต่าง ๆ โดยเฉพาะทางสื่อออนไลน์ ตามแผนปฏิบัติการประจำปีและการตรวจสอบเรื่องร้องเรียน สรุปผลการดำเนินงานได้ ดังนี้
- สั่งระงับโฆษณาผิดกฎหมาย และดำเนินคดี 1,706 คดี
- เปรียบเทียบปรับผู้กระทำความผิด ทั้งคดีโฆษณา ผลิตภัณฑ์และสถานประกอบการ 3,053 คดี รวมเป็นเงินค่าปรับ 41,429,250 บาท และส่งเจ้าหน้าที่ตำรวจดำเนินการตามกฎหมาย 446 คดี
- ออกคำสั่งทางปกครอง โดยยกเลิกเลขสารบบอาหาร 874 รายการ ด้วยสาเหตุ เช่น โฆษณาแสดงสรรพคุณเป็นเท็จ หลอกลวงให้หลงเขื่อโดยไม่สมควร ในเรื่องการบำบัด บรรเทา รักษาโรค, การปลอมปนยาแผนปัจจุบัน เช่น ไซบูทรามีน ซิลเดนาฟิล, เป็นผลิตภัณฑ์อาหารปลอมหรืออาหารไม่บริสุทธิ์ และสถานที่ผลิต นำเข้า มีสภาพร้าง เป็นต้น และเพิกถอนใบรับจดแจ้งเครื่องสำอาง 3,837 รายการ ด้วยเหตุจากการผลิตเครื่องสำอางไม่ตรงตามที่จดแจ้ง หรือไม่มีสภาพเป็นสถานที่ผลิตเครื่องสำอาง
- ปราบปรามการลักลอบผลิต นำเข้า ขาย ผลิตภัณฑ์สุขภาพผิดกฎหมาย 164 คดี คดีที่สำคัญ เช่น การปราบปรามการลักลอบจำหน่ายชุดตรวจโควิดเบื้องต้น ถุงมือตรวจโรคทางการแพทย์ หน้ากากอนามัย แอลกอฮอล์เจล ยาทำแท้ง รวมมูลค่าของกลาง 991,044,340 บาท
ทั้งนี้เพื่อให้ผู้บริโภคได้รับผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ปลอดภัย และสมประโยชน์ไม่ตกเป็นเหยื่อของการโฆษณาโอ้อวดเกินจริง หากพบเห็นหรือสงสัยโฆษณา หรือผลิตภัณฑ์สุขภาพที่อาจผิดกฎหมาย สามารถแจ้งเบาะแสมาได้ที่สายด่วน อย. 1556 หรือ https://www.fda.moph.go.th/
