อย.ชี้แจงวัคซีนซิโนแวคกลายเป็นเจล เหตุอุณหภูมิในการขนส่งระหว่างจุดฉีดไม่เหมาะสม อาจต่ำเกินกว่า 2 องศา
29 มิถุนายน 2564 คณะกรรมการอาหารและยา (อย.) โดย รองเลขาธิการ นายแพทย์สุรโชค ต่างวิวัฒน์
ได้ออกแถลงข่าวชี้แจงกรณีพบวัคซีนซิโนแวคกลายเป็นเจล ณ จุดฉีดแห่งหนึ่ง ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร จำนวนวัคซีนที่พบการผิดปกตินั้น มีลักษณะเป็นก้อนๆ เจลสีขาวๆ ในขวด เขย่าแล้วไม่หายใจ จึงได้แจ้งมาทางอย. ตรวจสอบแล้วพบมีจำนวน 110 ขวด ส่วนวัคซีนส่วนอื่น ไม่พบปัญหา พร้อมเก็บคืนและนำส่งไปยังกรมวิทยาศาสตร์การแพท์เพื่อตรวจสอบ
ลักษณะที่เป็นปัญหา เกิดจาก 2 สาเหตุ คือ
- การเก็บในที่อุณหภูมิเย็นเกินไป
- อาจจะเกิดจากการที่ความเป็นกรดด่างของวัคซีน
จากการตรวจสอบในวัคซีนขวดดังกล่าว รวมถึงวัคซีนขวดอื่นๆ ในล็อตเดียวกัน โดยกรมวิทยาศาสตร์พบว่า คุณภาพของวัคซีนยังตรงตามมาตรฐานของวัคซีนปกติ ตรวจสอบเพิ่มแล้วพบว่า มีการรายงานปัญหาอยู่เพียงจุดเดียว ไม่พบว่าเกิดปัญหานี้ ที่จุดฉีดอื่นๆ
“สรุปว่าวัคซีนดังกล่าว น่าจะเกิดจากการที่มีความเย็นเกินไป ซึ่งอันนี้เป็นคำแนะนำ คำเตือน ทั้งองค์การอนามัยโลกทั้งกรมควบคุมโรค ได้ทำหนังสืออยู่แล้วนะครับว่า ในการที่จัดเก็บวัคซีนที่ทำเป็นวัคซีนเชื้อตาย จะมีใส่สารอลูมินั่มลงไป ซึ่งสารนี้ไม่ได้เป็นสารอันตราย เจลที่เกิดขึ้นก็ไม่ได้เป็นสารอันตราย เพียงแต่ว่าถ้าเกิดเกิดขึ้นแล้ว จะไม่เหมาะสมที่จะไปฉีด ซึ่งทางจุดฉีดดังกล่าว ก็ไม่ได้ฉีดให้กับผู้ป่วยไป”
เหตุจากการขนส่ง
อย.ได้วิเคราะห์ในประเด็นการขนส่ง จากการตรวจสอบบริษัทที่ทำการขนส่งวัคซีนไปยังจุดฉีด ทุกที่ทุกโรงพยาบาล จะมีการควบคุมอุณหภูมิให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมคือ 2-8 องศา แต่ว่าในบางจุดฉีดที่อยู่นอกโรงพยาบาล ได้มีการขนส่งวัคซีนต่อไป โดยใช้ก้อนน้ำแข็งไปวางไว้เพื่อให้อุณหภูมิที่เหมาะสม แต่เนื่องจากบริเวณที่อยู่ใกล้กับก้อนน้ำแข็ง อาจทำให้อุณหภูมิภูมิต่ำกว่า 2 องศาได้
จากเหตุนี้ อย.จึงทำหนังสือแจ้งเตือน ในประเด็นดังนี้
- ให้ระวังในการจัดเก็บวัคซีนให้มีอุณหภูมิอยู่ที่ประมาณ 2 ถึง 8 องศา
- แจ้งเตือนเจ้าหน้าที่ฉีด เพื่อให้ตรวจสอบก่อนฉีด ว่าวัคซีนไม่เกิดตะกอน ไม่เกิดสารขุ่น ไม่เกิดความผิดปกติที่ไม่ตรงตามที่มีการขึ้นทะเบียนไว้
รองเลขาธิการ อย. ย้ำว่า วัคซีนที่ปล่อยออกไปนั้น จะมีการตรวจย้ำจากกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์แล้ว มีการขนส่งเพื่อกระจายวัคซีนจัดเก็บด้วยคุณภูมิที่เหมาะสม และในเจ้าหน้าที่ที่ฉีด ก็จะมีการตรวจสอบอีกครั้งหนึ่งก่อนฉีด ประชาชนที่ได้รับวัคซีน ขอให้มีความมั่นใจว่า ได้รับวัคซีนคุณภาพที่เหมาะสมแล้ว
