โควิด-19 สายพันธุ์ B.1.1.529
UPDATE :
26 พ.ย. 64 นพ.ยง ภู่วรวรรณ ผู้เชี่ยวชาญด้านไวรัสของไทย เปิดเผยข้อมูลผ่านเพจ ระบุถึงประเด็นสำคัญๆ ต่อไวรัสกลายพันธุ์ตัวใหม่นี้ ดังนี้
- ไวรัสสายพันธุ์ที่พบใหม่นี้ เป็นสายพันธุ์ที่พบในแอฟริกาใต้ มีการพบนอกแอฟริกาใต้แต่ส่วนใหญ่เป็นการเดินทางมาจากแอฟริกาใต้ เช่น ฮ่องกง
- สายพันธุ์ที่พบใหม่นี้มีการเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมประมาณ 50 ตำแหน่ง และมากกว่า 30 ตำแหน่งเกิดขึ้นบนหนามแหลมหรือสไปรท์โปรตีน
- การเปลี่ยนแปลงในตำแหน่งที่ภูมิต้านทานแอนติบอดีจะจับ เป็นที่เกรงว่าจะทำให้ไวรัสนี้ดื้อต่อวัคซีน
- และที่สำคัญไวรัสนี้ยังมีการเปลี่ยนแปลงในตำแหน่งที่เอนไซม์จะตัด cleavage site โดยเฉพาะเปลี่ยนเป็นกรดอะมิโนที่เป็นด่าง (K = lysine) ทำให้ง่ายต่อการ ตัดด้วยเอนไซม์ Furin ของมนุษย์ ไวรัสเข้าสู่เซลได้ง่าย หรือติดเชื้อได้ง่ายขึ้น
- ในส่วนของ non-structural protein 6 nsp6 มีการขาดหายของพันธุกรรม ในตำแหน่งนี้เป็นอีกส่วนหนึ่งที่จะช่วยให้มีการแพร่กระจายได้ง่ายขึ้น ในส่วนของนิวคลีโอแคปสิด ก็เช่นเดียวกันมีการพบการเปลี่ยนแปลงคล้ายสายพันธุ์ แอลฟา
อย่างไรก็ตามสายพันธุ์นี้ ยังพบจำเพาะที่อยู่ที่แอฟริกาใต้ การเฝ้าระวังการเคลื่อนย้ายของประชากร จะช่วยลดการแพร่กระจายของสายพันธุ์ดังกล่าวได้
กฎเกณฑ์ของประเทศไทยโดยเฉพาะ test to go สำหรับผู้ที่เดินทางมาจากประเทศในกลุ่มอัฟริกาใต้ จะต้องมีมาตรการในการควบคุมดูแลเพิ่มขึ้น คงจะไม่เพียงแค่ test to go เท่านั้น เพื่อป้องกันการหลุดรอดของสายพันธุ์ดังกล่าวเข้าสู่ประเทศไทย
เป็นข้อแนะนำทิ้งท้ายที่่ ทางการต้องเร่งพิจารณา
ปฏิกิริยาตลาดทุน
ตลาดหลักทรัพย์ไทย ปิดตลาดช่วงเช้า ลบ 24 จุด ลงมาที่ 1,624 จุด การซื้อขายหนาแน่นกว่าห้าหมื่นล้านบาท แสดงถึงความกังวลต่อสถานการณ์ในระดับสูง กลุ่มหลักทรัพย์ที่่มีผลรุนแรง ได้แก่ กลุ่มที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว (สนามบิน/สายการบิน/โรงแรม)
ความเห็นดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา
ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้เชี่ยวชาญจากเนคเทค ให้ข้อมูลผ่านเพจส่วนตัว Anan Jongkaewwattana 26 พ.ย. ระบุว่า มีการกล่าวถึงไวรัสตัวนี้มาระยะหนึ่งแล้ว แต่เพราะมีจำนวนน้อย จึงยังไม่เป็นข่าว กระทั่งวันนี้ที่สื่อทั่วโลกต่างรายงานเรื่องนี้
"ไวรัสสายพันธุ์นี้มีการเปลี่ยนแปลงในโปรตีนสไปค์ หรือ โปรตีนหนามมากที่สุดเท่าที่มีการบันทึกข้อมูลไว้ เฉพาะส่วนที่ใช้จับโปรตีนตัวรับเพื่อเข้าสู่เซลล์ ซึ่งคาดว่าจะสามารถหนีภูมิจากวัคซีนได้ดีมากๆ อันนี้ต้องทำการทดสอบเพื่อยืนยัน"
ความรุนแรงมีระดับใด
"เนื่องจากไวรัสนี้ยังพบน้อยมาก ประเด็นเรื่องความสามารถในการแพร่กระจายยังไม่ชัดเจน ดูจากตำแหน่งที่เกี่ยวข้อง เช่น N501Y และ P681H ที่ไวรัสตัวนี้มีเหมือนสายพันธุ์อัลฟ่า หรือ อังกฤษ ก็คิดว่าคงจะมีพิษสงอยู่พอตัว แต่ตำแหน่งอย่าง 484 ที่เปลี่ยนไปไม่เหมือนกับ เบต้า คือ E484A แทนที่จะเป็น E484K ยิ่งทำให้น่าสนใจว่า ไวรัสจะสามารถใช้การเปลี่ยนแปลงนี้ทำให้ตัวเองวิ่งไวขึ้นไม่ช้าเหมือนเบต้าหรือไม่...ต้องจับตาดูอย่างใกล้ชิดครับ"
รายงานจากนานาชาติ
ขณะนี้มีรายงานว่าพบผู้ป่วยจากเชื้อกลายพันธุ์ B.1.1.529 ตัวนี้ ประมาณ 50 ราย ใน ประเทศแอฟริกาใต้ ฮ่องกง และบอตสวานา
ความกังวลต่อการระบาดนี้ มีสูงเนื่องจากเป็นช่วงใกล้ฤดูหนาว ขณะที่หลายประเทศโดยเฉพาะในยุโรปมีการระบาดมากขึ้น จนต้องมีมาตรการล็อกดาวน์ อย่างเช่นใน ออสเตรียและเนเธอร์แลนด์ รวมถึงเยอรมนีที่อาจจะประกาศล็อกดาวน์เช่นกันหากการระบาดรุนแรงขึ้น
พบ 1 รายในอิสราเอล
อิสราเอล
The Time of Israel รายงานยืนยันว่าพบผู้ติดเชื้อสายพันธุ์ B.1.1.529 เดินทางกลับจากประเทศมาลาวี พบ 1 ราย ขณะที่อีก 2 ราย ต้องสงสัยว่าจะมีเชื้อเช่นกัน ขณะนี้กำลังรอผลตรวจ ทั้ง 3 คนได้รับการฉีดวัคซีนแล้ว
อิสราเอล ประกาศให้ 7 ประเทศ ได้แก่ แอฟริกาใต้ เลโซโท ซิมบับเว โมซัมบิค นามิเบีย และเอสวาตินี อยู่ในกลุ่มสีแดง ที่ผู้เดินทางมาต้องกักตัว 7 วัน และตรวจ PCR
ข้อมูลจากแอฟริกาใต้
ในแอฟริกาใต้ มีรายงานยืนยัน พบผู้ติดเชื้อจากไวรัสกลายพันธุ์ B.1.1.529 ตัวใหม่นี้ แล้ว 22 ราย ขณะที่ในประเทศบอตสวานา ยืนยันแล้ว 4 ราย และทั้ง 4 รายนี้ได้รับวัคซีนแล้ว
บริเวณที่พบผู้ป่วยจากสายพันธุ์นี้ พบในเขตโกแตง ของแอฟริกาใต้ เป็นพื้นที่ที่มีประชากรอยู่กันอย่างแออัดกว่า 16 ล้านคน รัฐมนตรีสาธารณสุข ของแอฟริกาใต้ ให้ข้อมูล
ผลจากสถานการณ์นี้ ทำให้ค่าเงินแรนด์ของแอฟริกาใต้ ร่วงหนัก ไปที่ 16.2 แรนด์ต่อดอลลาห์สหรัฐ
ยืนยันพบ 2 รายในฮ่องกง
The Straits Times รายงานการพบผู้ติดเชื้อที่ฮ่องกงว่า ศูนย์ป้องกันสาธารณสุข (CHP) ยืนยันพบผู้ติดเชื้อไวรัส B.1.1.529 เป็นชาย 2 ราย ขณะที่ทั้งคู่กักตัวในโรงแรมรีกัลแอร์พอร์ต โดยชายคนแรกที่ติดเชื้ออายุ 36 เดินทางกลับแอฟริกาใต้ เมื่อวันที่ 11 พ.ย. มีผลตรวจเป็นบวกหลังเดินทางกลับมาแล้ว 2 วัน เขาได้แพร่เชื้อให้กับชายอีกคนที่อายุ 62 ปี เดินทางกลับมาจากแคนาดา ทั้งสองพักอยู่ห้องพักกักตัวข้างๆ กัน จากการสอบสวนโดยผู้เชี่ยวชาญของมหาวิทยาลัยฮ่องกง พบว่า ชายคนแรกมีการใช้หน้ากากอนามัยแบบมีวาว์ลซ้ำเกินกว่า 1 ครั้ง และนั่นเป็นสาเหตุให้เชื้อแพร่กระจายทางอากาศไปยังชายคนที่สอง
ทางการได้สั่งระงับการใช้หน้ากากอนามัยแบบมีวาว์ลหรือรูระบายอากาศเมื่อต้องกักตัวอยู่ภายในโรงแรม เนื่องจากไม่มีประสิทธิภาพในการกรองเชื้อได้ดีเพียงพอ รวมทั้งยังสั่งให้โรงแรมทำการติดตั้งเครื่องฟอกอากาศภายในห้องกักตัว "เพื่อกำจัดละอองฝอยที่เกิดขึ้นจากการออกกำลัง" ของผู้ที่ถูกกักตัว
จากกรณีนี้ ทำให้ต้องแยกผู้ถูกตัวอีก 12 รายไปสถานที่อื่นเพื่อกักตัวอีก 14 วันและตรวจซ้ำ ซึ่งผลการตรวจไม่พบรายใดติดเชื้อเพิ่ม
ศ.เดวิด ฮุย แห่ง ม.ฮ่องกง บอกถึงความกังวลต่อไวรัสกลายพันธุ์ตัวใหม่นี้ว่า มันอาจลดทอนประสิทธิภาพของวัคซีนปัจจุบันได้ และขณะนี้ทางการกำลังพิจารณาว่า จะห้ามการเดินทางจากประเทศในแอฟริกาบางประเทศหรือไม่
WHO เรียกประชุมด่วน
WHO ได้เรียกประชุมด่วนในวันนี้ (26 พ.ย.64) เพื่อหารือเกี่ยวกับไวรัสกลายพันธุ์ B.1.1.529 ตัวนี้ ขณะที่ทั่วโลกเฝ้ารอผลสรุป รวมถึงชื่อเรียกไวรัสตัวนี้
ความเห็นเบื้องต้นจาก WHO LINK
ดร.มาเรีย แวน เคิร์คโฮฟ แห่ง WHO กล่าวว่า "เราได้รับรายงานถึง ไวรัสกลายพันธุ์ B.1.1.529 จากเครือข่ายในแอฟริกา ขณะนี้ยังไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับไวรัสตัวนี้มากนัก รู้เพียงคร่าวๆ ว่ามันมีการกลายพันธุ์ในหลายจุด ต้องใช้เวลาเพื่อดูว่าพฤติกรรมการกลายพันธุ์เป็นอย่างไร มีผลต่อการก่อโรค การบำบัดรักษาและผลต่อวัคซีนอย่างไร เป็นเรื่องดีที่มีมีการตรวจพบ เพื่อที่เราจะได้ศึกษา อาจต้องใช้เวลาร่วมสัปดาห์กว่าจะทราบถึงผลกระทบที่จะมี นักวิจัยกำลังศึกษาเพื่อให้มีผลสรุปสุดท้ายว่าจะเรานิยามว่าเป็นไวรัสที่ต้องเฝ้าระวัง หรือเป็นระดับที่ต้องกังวล รวมถึงระบุชื่อตามภาษากรีกให้มันด้วย จุดสำคัญที่นักวิจัยต้องการรู้คือไวรัสนี้มีความสามารถจะแพร่กระจายมากน้อยเพียงใด โอกาสแพร่ระบาดจะมีแค่ไหน การกลายพันธุ์จะมีต่อไปอีกหรือไม่ เหล่านี้คือสิ่งที่เรากำลังจับตา" พร้อมกับทิ้งท้ายว่าทุกคนมีส่วนที่จะช่วยให้ไวรัสหยุดการแพร่กระจายหรือกลายพันธุ์ได้ ด้วยการฉีดวัคซีน ป้องกันตนเอง เพื่อลดโอกาสรับและแพร่กระจายเชื้อให้ผู้อื่น
อังกฤษสั่งแบน 6 ประเทศแอฟริกา LINK
รัฐมนตรีสาธารณสุขของอังกฤษ ซายิด จาวิด ทวีตเมื่อเช้ามืดวันที่ 26 พ.ย.ว่า ทางการอังกฤษกำลังสืบสวนไวรัสกลายพันธุ์ตัวนี้อยู่ ข้อมูลยังมีไม่มาก ทางการจึงต้องเฝ้าระวัง
ตั้งแต่พรุ่งนี้ (26 พ.ย.) เที่ยงวันเป็นต้นไป 6 ประเทศแอฟริกาจะถูกจัดไปอยู่กลุ่มประเทศสีแดง มีผลให้เที่ยวบินที่มาจากประเทศเหล่านี้จะถูกห้ามบินเข้าชั่วคราว และชาวอังกฤษที่เดินทางจากประเทศเหล่านั้นจะต้องถูกกักตัว
ทั้ง 6 ประเทศประกอบด้วย แอฟริกาใต้ เลโซโท บอตสวานา นามิเบีย เอสวาตินี และซิมบับเว ตั้งแต่ 4 น. เป็นต้นไป
รมต.สธ.ระบุเพิ่มเติมว่า ยังไม่พบผู้ป่วยจากสายพันธุ์นี้ในอังกฤษ
