การทำหมันชายเป็นการคุมกำเนิดที่ดีอีกวิธีหนึ่ง ซึ่งเป็นการคุมกำเนิดถาวร เหมาะสำหรับชายที่คิดว่ามีบุตรเพียงพอแล้ว หรือมีภาระจำเป็นทางครอบครัว
การทำหมันชาย คือการผูกหรือตัดท่ออสุจิ ทำให้ตัวอสุจิที่สร้างขึ้นจากลูกอัณฑะผ่านออกมาไม่ได้
การทำหมันชายง่ายกว่าการทำหมันหญิงมาก อาจจะทำในโรงพยาบาล ศูนย์บริการสาธารณสุข คลินิก หรือหน่วยรถพยาบาลเคลื่อนที่ ที่จัดขึ้นเป็นครั้งคราว ในการทำแพทย์จะใช้ยาชาเฉพาะที่ฉีดตรงบริเวณถุงอัณฑะเหมือนท่ออสุจิผ่าน ใช้มีดกรีดเป็นแผลเล็กน้อยประมาณ 1 ซ.ม. เพื่อที่จะนำเอาท่ออสุจิมาผูกหรือตัดตามวิธีการของแพทย์ แต่นิยมใช้วิธีการตัดเพราะปลอดภัยกว่าผูก เย็บด้วยไหมละลาย ไม่จำเป็นต้องเสียเวลากลับมาตัดไหม
การปฏิบัติตัวหลังการทำหมันชาย พยายามไม่ให้แผลถูกระทบกระเทือนภายหลังทำ 24 - 48 ชั่วโมง เช่น ไม่ควรขี่จักรยาน มอเตอร์ไซค์ ควรสวมกางเกงชั้นในรัดเอาไว้ ระวังไม่ให้แผลถูกน้ำ 2-3 วัน ให้สังเกตอาการผิดปกติ เช่น มีเลือดออกหรือบวมผิดปกติ ถ้ามีให้รีบกลับไปพบแพทย์ หรือสถานีอนามัยที่ใกล้ที่สุด
การทำหมันชายนี้จะไม่ให้เป็นหมันโดยทันที เพราะหลังการทำหมันแล้ว ยังมีตัวอสุจิส่วนค้างอยู่ในถุงอสุจิ หรือผู้ชายบางคนมีท่ออสุจิหลายท่อ ต้องคุมกำเนิดโดยวิธีชั่วคราวไปอีกระยะหนึ่งประมาณ 1 - 3 เดือน ถ้าตรวจน้ำเชื้อไม่พบตัวอสุจิ จึงจะบอกได้ว่าท่านเป็นหมันแล้ว ปกติแพทย์จะนัดให้ท่านมาตรวจน้ำเชื้อของอสุจิภายหลังการทำหมันชายไปแล้ว 1 เดือน
การทำหมันชายไม่ทำให้ความรู้สึก หรือ ความสามารถทางเพศเปลี่ยนแปลงไปแต่อย่างใด
การทำหมันชายนี้ง่าย สะอาด ปลอดภัย ไม่เปลืองค่าใช้จ่าย อันตรายน้อย ไม่มีโรคอะไรที่ห้ามทำหมันชาย นอกจากบางคนที่เป็นโรคผิวหนังบริเวณถุงอัณฑะ ไม่มีผลกระทบกระเทือนต่อภาวะทางด้านจิตใจ
แผนกพยาบาลผ่าตัด
Faculty of Medicine Siriraj Hospital
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล