23 มิถุนายน พ.ศ. 2565 สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย ออกประกาศเกี่ยวกับการใช้พืชกัญชาในเจ้าหน้าที่ เรื่อง "ห้ามผู้ประจำหน้าที่ปฏิบัติหน้าที่เมื่อใช้พืชกัญชา พ.ศ. 2565"
โดยระบุเหตุผลชัดเจนว่า กัญชาเป็นพืชที่มีสารแคนาบินอยด์หลายชนิด ซึ่งมีผลออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท ซึ่งสถาบันเวชศาสตร์การบินกองทัพอากาศ และสมาคมเวชศาสตร์การบินแห่งประเทศไทย พิจารณาในประเด็นความปลอดภัยของสาธารณะ (Public Safety) และการป้องกันการเกิดอุบัติเหตุของอากาศยานแล้วพบว่า
"กัญชามีผลลดประสิทธิภาพในการทำการบิน"
จึงออกประกาศ ดังนี้
ข้อ 1 พืชกัญชา รวมถึงส่วนต่างๆ ของพืช เช่น ใบ ช่อดอก ถือเป็นสารออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท
ข้อ 2 ห้ามมิให้ผู้ประจำหน้าที่ปฏิบัติหน้าที่เมื่อตกอยู่กายใต้ฤทธิ์ของพืชกัญชา
ข้อ 3 ใบสำคัญแพทย์ของผู้ประจำหน้าที่ซึ่งตกอยู่ภายใต้ฤทธิ์ของพืชกัญชาเป็นอันใช้ไม่ได้ชั่วคราว ผู้ประจำหน้าที่นั้นจึงไม่สามารถใช้สิทธิทำการตามใบอนุญาตผู้ประจำหน้าที่ของตนได้
ข้อ 4 ผู้ประจำหน้าที่ที่ฝ่าฝืนปฏิบัติหน้าที่เมื่ออยู่ภายใต้ฤทธิ์ของพืชกัญชา มีโทษ ดังนี้
(1) ฝ่าฝืนมาตรา 45 และมาตรา 49 มีโทษตามมาตรา 108 (1) และ (2) แห่งพระราชบัญญัติการเดินอากาศ พ.ศ. 2497 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้าหมื่นบาท
(2) ฝ่าฝืนมาตรา 50/2 และมาตรา 50/3 เป็นเหตุพักใช้หรือเพิกถอนใบอนุญาตผู้ประจำหน้าที่
ข้อ 5 ให้ผู้ได้รับใบอนุญาตผู้ประจำหน้าที่ ปฏิบัติตามคำแนะนำทางการแพทย์ สำหรับผู้ทำการในอากาศ เรื่อง "กัญชาต่อประสิทธิภาพในการทำการบิน" โดยสถาบันเวชศาสตร์การบิน กองทัพอากาศ และสมาคมเวชศาสตร์การบินแห่งประเทศไทย
ลงนามโดย นายสุทธิพงษ์ คงพูล ผู้อำนวยการสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย วันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2565
กัญชาต่อประสิทธิภาพในการทำการบิน
ในประกาศฉบับเดียวกัน ปรากฏเอกสารคำแนะนำทางการแพทย์ สำหรับ ผู้ทำการในอากาศ เรื่อง "กัญชาต่อประสิทธิภาพในการทำการบิน" ออกโดย สถาบันเวชคาสตร์การบินกองทัพอากาศ และสมาคมเวชศาสตร์การบินแห่งประเทศไทย
ข้อสรุปในประกาศระบุชัดเจนว่า
- "กัญชา" ว่าเป็นสารที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท (แม้ไม่ถือว่าเป็นยาเสพติด) ส่งผลต่อความปลอดภัยทางอากาศ
- ผู้ประจำหน้าที่จะต้องไม่ใช้ "กัญชา" ซึ่งเป็นหนึ่งใน "สารที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท"
- ห้ามไม่ให้ผู้ประจำหน้าที่ปฏิบัติหน้าที่ตกอยู่ภายใต้สารที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท เนื่องจากจะทำให้สมรรถนะของบุดคลเสื่อมลง
- ผู้ทำการทางอากาศ ที่ใช้กัญชา ถือว่า "ไม่สมบูรณ์" และ "ไม่สามารถ" ชั้นปฏิบัติหน้าที่ทางการบินได้ในทุกกรณี
เนื้อหาประกาศทั้งหมด
ดังนี้
เนื่องด้วยประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ระบุประเภทยาเสพดิดให้โทษในประเภท 5 พ.ศ. 2565 ซึ่งมีผลบังคับใช้ เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2565 ที่ผ่านมา ไม่ระบุว่าพืชกัญชา รวมถึงส่วนต่าง ๆ ของพืช เช่น ไบ ช่อดยก เป็นสารเสพดิดให้โทษนั้น แต่กัญชาเป็นพืชที่มีสารแคนาบินอยด์หลายชนิดซึ่งมีผลออกฤทธิ์ต่อจิดประสาท เมื่อพิจารณาในประเด็นความปลอดภัยของสาธารณะ (Public safety) และการป้องกันการเกิดอากาศยานอุบัติเหตุ พบว่า "กัญชามีผลลดประสิทธิภาพในการทำการบิน" โดยมีกฎระเบียบและข้อบังคับทางการบินที่เกี่ยวข้อง ดังนี้
1. ประกาศสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (กพท.) เรื่องการขอและการออกใบสำคัญแพทย์ พ.ศ.2560 ระบุว่า หากผู้ทำการในอากาศใช้ "กัญชา" ซึ่งเป็นหนึ่งใน "สารที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท" ตามประกาศ ให้ถือว่าไม่สมบูรณ์ และไม่สามารถขึ้นปฏิบัติหน้าที่ทางการบินได้
2. ข้อบังคับของค์ณะกรรมการการบินพลเรือน ฉบับที่ 67 ว่าด้วยวินัยผู้ประจำหน้าที่ (ลงวันที่ 20 ก.ย.49) ระบุว่า ผู้ประจำหน้าที่จะต้องไม่ใช้ "กัญชา" ซึ่งเป็นหนึ่งใน "สารที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท" ตามข้อบังคับ ในทางที่ก่อไห้เกิดอันตรายโดยตรงต่อผู้ใช้หรือเป็นอันตรายต่อชีวิต สุขภาพ หรือสวัสดิภาพของผู้อื่น หรือเป็นเหตุให้เกิดปัญหาด้านอาชีพ สังคม หรือความผิดปกติด้านร่างกาย หรือ จิตประสาท หรือทำให้อาชีพ สังคม ร่างกาย หรือจิดประสาทเสื่อมเสียลง อีกทั้งห้ามไม่ให้ผู้ประจำหน้าที่ปฏิบัติหน้าที่ตกอยู่ภายใต้สารที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท เนื่องจากจะทำให้สมรรถนะของบุดคลเสื่อมลง
ดังนั้น แม้กัญชาจะไม่ถูกจัดเป็นยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข แต่เมื่อพิจารณาด้านความปลอดภัยในการบิน ผู้ทำการในอากาศทุกประเภทเมื่อใช้ "กัญชา" ซึ่งเป็นสารที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทให้ถือว่า "ไม่สมบูรณ์" และ "ไม่สามารถ" ชั้นปฏิบัติหน้าที่ทางการบินได้ในทุกกรณี
ลงนามโดย พล.อ.ต วรงค์ ลาภานันต์ ผู้อำนวยการสถาบันเวชศาสตร์การบินกองทัพอากาศและนายกสมาคมเวชศาสตร์การบินแห่งประเทศไทย ลงวันที่ 16 มิถุนายน 2565
